Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WaldemarCzachurLingwistykakulturowaimiędzykulturowa
9
Językowakoncepcjalinguisticturnnawiązujejużwpierwszychzało-
żeniachdoteoriijęzykaFerdinandadeSaussure’a(1916),zwłaszczado
jegorozumieniajęzykajako(zamkniętegowsobie)synchronicznego
systemuznaków(langue).Znakjęzykowyniemażadnejtożsamości
wsobiesamym;tylkowróżnicywstosunkudoinnych;takjaknp.jabł-
kaokreślająsięprzezto,żeniesągruszkami,aniejestmitd.Znaki
językowesąpowiązanezesobąwsystemróżnic,tworzącstrukturę.
Wnawiązaniudotychpoglądówstrukturalistycznegojęzykoznawstwa
nzwrotjęzykowy”wychodzizwyobrażenia,żejęzykużyczastruktury
równieżrzeczywistości,żenawetrealność,taksamojakjęzyk,należy
pojmowaćjakosystemznaków,jakosystemreprezentacjiiróżnic.
Istwierdzadalej,że:
Języknieopisujeżadnejrzeczywistościniezależnejodniego,leżącej
pozanim.Językniejestnarzędziemopisurzeczywistości,raczejin-
strumentemjejkonstytuowania.Całepoznanietego,corealne,jest
sformułowanewwypowiedziachjęzykowych;niematakiejrealności,
któraniebyłabyprzesyconaijużukształtowanajęzykowo.Tennfiltr”
językowości,przyktórymobstajeprzedewszystkimfrancuskateo-
riatekstunp.RolandaBarthes’aiJacques’aDerridy,dlahistoriografii
oznacza,żerównieżonamadostęptylkodotekstualnie,językowoza-
pośredniczonegoświata(Bachmann-Medick2012:44-45).
Wdużejmierzewoparciuolingusticsturnwkulturoznawstwie
następowałykolejnezwroty:interpretativeturnikoncepcjeGeertza,
ujmującekulturęjakotekst,performativeturnzpoglądamiBachtina,
Austina,Searle’aiDerridyorazzkoncepcjąjęzykajakohistorycz-
nejpraktykiczyrefexiveturnzhistoriograficznymiprzemyśleniami
White’a(Bachmann-Medick2012).Koncepcjaturnoznaczaperspek-
tywępostrzeganiapojęciakulturaiimplikowaniajejrelacjizinnymi
warunkującymijączynnikami.
Nieinaczejprzedstawiasięsprawawjęzykoznawstwie.Struktu-
raliścipatrząnajęzykjakonazbiórznaków,pragmalingwiści–jako
naśrodekdziałania,kognitywiściwidząwjęzykuarchiwumnaszego
doświadczenia,semiotycy–środeksensotwórczy,akonstruktywiści
–instrumenttworzącyotaczającąnasrzeczywistość.Różnenaukowe
stylemyślowedominującewokreślonejczasoprzestrzeniponiekąd
narzucająperspektywęoglądubadanegoprzedmiotuiwymuszają
