Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
MaciejTramer
zasłużyćnanowewięzienielub-mówiącdobitniej-wtejopowieści
niewychodzisięz,alewychodzisiędowięzienia.Recydywarozgry-
wanajestprzeciwresocjalizacji-nHistoria”siedzizahistorię.Ztego
samegopowodunkibluje”razemzniąpoeta.nGnijącywmamrzeso-
wieckim”więzieńjestipozostanienieresocjalizowalny-nrewolucyjny
poeta”niemaprzecieżzmieniaćsiebie,leczresocjalizowaćrzeczywi-
stość.Dałobysięówparadoksnieresocjalizowalnościudokumento-
waćnawetwywiadem,jakiegoudzieliłBroniewskinieopodalwyda-
niapierwszegowojennegozbioru:
Żadnewięzienieniemożewpłynąćnawyrzeczeniesięideałów.Wy-
dajemisię,żejaniezmieniłemsięzupełnie,jeślichodziomojepoglą-
dy.Skoromimotoznalazłemsiętampodkluczem,tozapewnetamsię
cośzmieniło13.
Itumożnabynawetzaryzykowaćkonkluzję,tylkożeRozmowa
zHistoriątojeszczeniekoniecopowieści.Ponieresocjalizowalnej
puencieostatniejstrofynawettrzypowięziennewiersze(Droga,Za-
miećiMniejszaoto)niebędąjużwstaniewyjśćpozaniekonsekwen-
cję.Pierwszyzpowięziennegomikrocyklu(Droga)wyznaczypara-
doksalnieokrężnąiprzeztonajprostsząmarszrutęzPolskidoPolski
przezNarwik,Rosję,Węgry,Szkocję,Egiptitd.Drugąwkolejności
Zamieć,onpróżnymszukaniu”
,zakończydeklaracjakontynuowania
drogi.Upartegomarszupomimodezorientacji,którąukazujezasu-
płaniepuentywszczególnyukładhistoryczno-gramatycznegoczasu:
nSzedłem.Iśćbędę.Idę”
.Wszyku,gdziewbrewhistoriiczasprzyszły
nastąpipoprzeszłym,aleprzedteraźniejszym,trudnoszukaćkonse-
kwencji.Dlategotrzecizwierszypowięziennych,azarazemostatni
zośmiu(dziewięciuwzamierzeniu)podporządkowanychkalenda-
rzowi,kpinęzkonsekwencjiwpiszewtytuł:Mniejszaoto,ipowtórzy
wjeszczedosadniejszejpuencie:nmniejszaoto,cobędziepotem”
.
Bopotem(npotem”)wierszepierwszegowojennegozbiorurozsypu-
sięwniechronologiczny,uwolnionyodkalendarzaukład.
OczymzatemopowiadałBroniewskitenjedenjedynyraz,kiedy
pozostawiłwierszewchronologicznymporządku?Najpewniejopa-
radoksie,chociażjeszczepewniej-oparadoksach:historycznym,
13
Obserwator,pseud.:Tel-Avivpodznakiempoezjipolskiej.nWiadomościPolskie”
1943,nr26[26.06.1943],s.3.