Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ogniomistrzuiserc,isłów,
poeto,niewpieśnitroska.
Dzisiajwiersz–tostrzeleckirów,
okrzykirozkaz:
Bagnetnabroń!
Wartododać,żeobajpoeci,iBroniewski,iMłodożeniec,związani
bylizlewicąpolityczną,zopozycjąrządową.Ponaduprzedzeniapoli-
tycznewysunęlijednakżołnierskiobowiązekobronykraju.Poezja
więc,niepierwszyrazwnaszychdziejach,wzywaładoszeregówido
broni.Kończyłsięfisenobezgrzesznej”,kończyłysięnadzieje,które
przyniósłrok1918.Zapoetąnależałojednakpowtórzyć:fiAlekrwi
nieodmówinikt”.TakąsamądeklaracjęskładałMłodożeniec:
Jeślitałapapolskichsadyb
chciwanałupydotknieznów–
JezuBożyce–jakpradziady
zkrzyżackiejpychyweźmiemłup!
Poróżnychkolejachlosuobajpoeci(Młodożeniecwsierpniu1939,
Broniewskiw1942roku)zamienilipióranakarabiny,stalisiężoł-
nierzami.
Jeszczesprzedwybuchuwojny,boz27sierpnia,pochodziwiersz
WstążkazDWarszawianki”KazimierzaWierzyńskiego,umieszczony
późniejwtomieZiemia-Wilczyca.Poetaprzewidywał–jakwWarsza-
wianceWyspiańskiego–ożywieniemitówromantycznych,aleipo-
przezprzywołanieStaregoWiarusamiałprzeczucieklęski:
Krwawawstążka,zniąłatwiejumieraćisłodziej,
Starywiarus,klawikord,dwapłaszczeKonradów
ZkrakowskiegodramatuilitewskichDziadów,
Kordian,któremuktośsztyletwbijałprzezucho,
ImundurSułkowskiegozkrwiąrozdartejrany,
ChłopskieskrzypceChochoła–światzaczarowany,
Tencałynaszlabiryntponadscenągłuchą,
Cośjaktragediagrecka,cośjakwieśspokojna...
...Patrzynatoiszepce:
Znowubędziewojna.
Teatralności,wielkimgestom,przeciwstawionazostajetragiczna
prawdaStaregoWiarusa:fiznowubędziewojna”,znowuśmierćiznisz-
czenienadziei.Wierszniejest,jakpoprzednie,anipobudką,aniostrze-
żeniem.Mówiofinaszymlabiryncie”,ofigłuchejscenie”,onaiwnejsiel-
skości,onieprzygotowaniudogry–ustawionojużrekwizyty,aza
kulisamistojągłówniaktorzy:historiamajużgotowy,tragicznysce-
nariusz.
Poetyckiezapisydniklęskiwrześniowejgodnesąosobnejuwagi,
utrwalająsięwnichbowiempewnestereotypy,którepóźniejpowta-
23
