Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przetłumaczonanakilkajęzykówiwywarławświeciewielkiewrażenie102.Niemniej
głośnabyłaucieczkaSegera,socjaldemokratycznegodeputowanegodoReichstagu,
zobozukoncentracyjnegowOranienburgu4grudnia1933roku.Następnegodniazdołał
onprzedostaćsiędoCzechosłowacji,gdziewkrótkimczasiespisałswojewspomnie-
nia.Opublikowałoje,zaopatrującwewstępHeinrichaManna,socjaldemokratyczne
wydawnictwoemigracyjne103.Wniedługimczasiepojawiłysiękolejnerelacje,zarówno
zbiorowe,jakindywidualne104,pisanenietylkoprzezNiemców105.
Fot.2.AlssozialdemokratischerArbeiterimKonzentra-
tionslagerPapenburg.Moskau1935
Rolęznaczącąwupowszechnianiuwiedzyoobozachodegrałyrównieżteksty
literackie,niewyłącznieniemieckieiniezawszepisaneprzezosobyznająceobóz
zautopsji.NależytutajwymienićpowieśćBrunonaFranka,emigrantazroku1933,
102
Zob.StanisławDymek:HansBeimler(1895-1936).
Warszawa1975,MinisterstwoObrony
Narodo-
wej,s.24-25.
103
GerhartSeger:Oranienburg.ErsterautentischerBerichteinesausdemKonzentrationslagerGe-
flüchteten.
Posł.HeinrichMann.Karlsbad1934,Graphia.Polskarecenzjatejksiążki:[b.nazw.aut.]:
.
Oczymp.GoebbelsniemówiłwWarszawie?Obózizolacyjny-Oranienburg.nRobotnik”1934,
nr221,s.3.
104
Zob.m.in.:MordimLagerHohenstein.BerichteausdemDrittenReich.[B.nazw.red.].Moskau1933,
AusländischerArbeiterinderUdSSR;MaxAbraham:Judaverrecke.EinRabbinerimKonzentra-
tionslager.WstępK.L.Reiner.Teplitz-Schönau1934,[b.wydaw.];AusHitlersKonzentrationslagern.
Red.KurtBürger.Moskau1934,AusländischerArbeiterinderUdSSR;EscapedPrisoner[anonim]:
TheSonnenburgTortureCamp.NewYork1934,WorkersLibraryPublishers;WernerHirsch:Hinter
StacheldrahtundGlitter.
ErlebnisseundErfahrungenindenKonzentrationslagernund
Gefängnis-
-
senHitlerdeutschlands.Zürich-Paris1934,Mopr;tenże:Sozialdemokratischeandkommunistische
ArbeiterimKonzentrationslager.[Strasbourg]1934,Prometheus;AlssozialdemokratischerArbeiter
imKonzentrationslagerPapenburg.WstępWilliBredel.Moskau1935,AusländischerArbeiterin
derUdSSR;WolfgangLanghoff:DieMoorsoldaten.13MonateKonzentrationslager.Unpolitischer
Tatsachenbericht.Zürich1935,SchweizerSpiegel;KlausHinrichs:StaatlichesKonzentrationslager
VII.Eine„Erziehungsanstalt”imDrittenReich.London1936,Malik;WalterHornung[właśc.Julius
Zerfaβ]:Dachau-EineChronik.Zürich1936,Europa;MarkSiegelberg:Schutzhaftjude13877.Die
LeidensgeschichtezweierMenschen.Shanghai1939,Sygma.
105
NicoRost:DebrouwerijvanOraniënburg.EenconcentratiecampinhetDerdeRijk.Amsterdam
1933,[b.wydaw.];RomanB.Gul:Oranenburg.Čtojavidelvgitlerovskomkoncentracionnomla-
gere.[Paris1937],DomKnigi.
35
