Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
konkurentki,którabyłabywstaniezastąpićfilozofię.Jeślizaśtakjest,towarto
zastanowićsięnadtym,jakawinnabyćwnaszymwiekufilozofia,którabyłaby
wstanieudzielaćsatysfakcjonującychodpowiedzinanurtująceludzipytania,
naktóreniemogąoczekiwaćodpowiedziudzielanejwobrębienietylkonauki,
lecztakżeinnychpozafilozoficznychdomenkultury.Wartowięcrozważyćspe-
cyfikęfilozofiiwkonfrontacjizinnymidziedzinamikulturyeuropejskiej,tojest
nauką,religią,awdalszejperspektywietakżezliteraturą,sztukączypoznaniem
potocznym.Takaanalizamożenampozwolićlepiejdojrzećswoistośćrefleksjifi-
lozoficznej,zwłaszczawperspektywiewspółczesnychstandardówmetodologicz-
nych.Wszystkotowymagawskazaniairozważeniaspecyficznychcechfilozofii,
jejswoistości,poznawczychwalorówizapewnenieuniknionychograniczeń.Te
wskazaneproblemyrodząwielerozmaitychpytańiwymagająróżnorodnych
awszechstronnychanaliz.Naniektóreztakichpytańpodjętabędziepróbaodpo-
wiedziwramachtejprzedkładanejczytelnikowipracy.
Temubowiemcelowimasłużyćniniejszapozycja,któragromadzisiedem
studiówpoświęconychzróżnicowanejtematyce,niekiedyjużdrukowanych,
azwiązanych,choćwrozmaitymstopniu,zzasygnalizowanąproblematykąsta-
tusuimiejscafilozofii.Rozważanewięcbędąnapoczątkuproblemyrolilogiki
ikrytycznegomyślenia,któresąnieodłączneodmyśleniafilozoficznego,aza-
razemwydająsięniezbędne,osobliwieważnedlakażdejosobyceniącejsobie
posiadanienarzędzikoniecznychdointelektualnejorientacjiwświecie.Filozo-
ficznynamysłbeznichniemógłbywypełniaćspecyficznychdlańfunkcjiiosiągać
celówprzednimstawianych.Problemgranicmyślenianaukowegopoddamyde-
baciewrozdzialedrugim.Naukajestelementemkulturywspółcześnieszczegól-
nieważnym,mającymrozliczneaplikacje,którezmieniająnaszeżycie.Powstaje
jednakpytanie,czynawszystkieważnedlanaspytanianauka,taka,jakąznamy,
możeudzielaćodpowiedzi.Możenaniektóreznichmożnaoczekiwaćodpowie-
dzigłówniezestronyfilozofii?Wtymkontekściepojawisiętakżepytanieospe-
cyfikęfilozofiiijejrelacjidonaukszczegółowych.Takwestiaodsyłanasdodziału
refleksjifilozoficznejzwanegometafilozofią.Zasadnicze,kluczowezagadnienia
metafilozofiibardziejsystematycznierozpatrywanesąwrozdzialetrzecim.Cechą
filozofii,zauważalnąnapierwszyrzutoka,jestzasadniczaspornośćstanowiskfi-
lozoficznych,spornośćonadzwyczajtrwałymcharakterze,któraniekiedyzdaje
sięutrzymywaćodpoczątkówmyśleniafilozoficznego.Jednymztakichtrwałych
sporówjestdebatamiędzyracjonalizmemaempiryzmem,którabędzieprzed-
miotemanalizprowadzonychwrozdzialeczwartym.Ostatnietrzystudiadotyka-
jązagadnieńtegodziałufilozofii,którynosinazwęfilozofiireligii.Wpierwszym
rzędzieomówionezostaniezagadnienierelacjifilozofiiireligii,wkontekściewła-
ściwychdlakażdejztychdziedzinspecyfiki.Ostatniedwastudiadotknąproble-
muboskiejwszechmocy,tejcechy,którabywazwykleprzypisywanaBogu,wana-
lizachdotykającychboskichatrybutów.Spórowszechmocmateż(ewentualne)
