Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
[ł]niemarzeczynietykalnych,gdychodzi
ozagadnienia,jakiemożnarozważać,lecznależy
bardzomocnoprzestrzegaćstandardówprecyzji
ijasnościwichrozważaniu1.
DorothyMaryEmmet
Filozofiatotendziałkulturyeuropejskiej,któryliczysobieponaddwaipół
tysiącalatizdajesięwspółcześnieznajdowaćwszczególnejsytuacji.Niekiedy
zdarzasięsłyszeć,ciąglejeszcze,stwierdzeniabardzopochlebneofilozofii.Mówi
sięoniejjakookrólowejnauk,aleniemniejczęstobywająwyrażaneopiniewy-
soce,wobecniejijejwspółczesnegoznaczenia,sceptyczne.Takiesceptyczneopi-
niewyrażajątakprzeciętniludziezulicy,częstokonsumencikulturymasowej,jak
iprzedstawicielenauki,niektórzyreprezentancinaukzwanychszczegółowymi.
Spotykamyteżprofesjonalnychfilozofów,którzyzdająsiętracićwiaręwwagęfi-
lozofiiifilozoficznegoposłannictwa.Możewięcowaopiniaofilozofiijakokrólo-
wejnaukwinnabyćtraktowanajakonieaktualnyjużwyrazuznaniadladyscypli-
ny,którąożywiatylkodawnasława,dziśjużzdetronizowanejkrólowej,łaskawie
jeszczekomplementowanejzuwaginadawnezasługiiminionyczar,jakiniesie
przeszłośćkultury,wktórejżyjemy.Czyjednakfilozofiarzeczywiściejestkrólo-
wą,którejczaripowabzupełniewyblakły?Mimopokusy,bypogodzićsięzutra-
miejscazajmowanegoprzezfilozofię,krytycznynamysłpowstrzymujeprzed
tym,pozwalającnarefleksjęwydobywającązaletyfilozofii.Wskazujeonbowiem,
choćnaukiszczegółoweprzejęływielerozmaitychzadań,któredawniejnale-
żałydofilozofii,usamodzielniającsię,tonadaljednakpozostajepoleniezago-
spodarowane,domagającesięrozważeniakwestiitampowstającychiudzielenia
odpowiedzinapytania,któredlaludziważne.Rodzisięprzytympytanie:czy
dysponujemyinnąniżfilozofiadziedziną,którabyłabywstanierozważać,odwo-
łującsiędowładznaszegorozumu,kwestie,któreuznajemyzadoniosłeaktóre
niemogąbyćprzedmiotemkrytycznegonamysłu,prowadzonegoprzezktórą-
kolwiekznauk?Gdypróbujemyodpowiedziećnatopytanie,toniewidaćtakiej
1Natura,społeczeństwoimoralność.ZprofesorDorothyEmmetrozmawiaTadeusz
Szubka,uZnak”2001,nr6(553),s.89.