Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Prolegomenametodologiczne
Rozumieniejakowiązkazdolnościposiadacharakterflanalogo-
wy”.Rozumienie,jakozdolność/wiązkęzdolności,możemyrozwijać
wsposóbciągły.
1),2)i3)sąoczywiściewzajemniepowiązane.Możnapowiedzieć,
że1)i3)opierająsięna2).Dokonującprzekładu,chcemynajczęściejza-
chowaćtożsamośćodniesieniaprzedmiotowego.Poprawnośćużycia
danegosłowawokreślonejsytuacjirównieżzależyodrzeczywistego
odniesieniaprzedmiotowegotegosłowa.Rozumieniezależyzatemod
znajomościświata,októrymmówifltekst”.Zdrugiejstrony,zewzglę-
dunapojęciowycharakterdoświadczenia,doświadczanieiidentyf-
kacjaprzedmiotówodniesieniainterpretowanychwyrażeńsymbolicz-
nychniesąmożliwebezudziałuaktywnościpojęciowej,tj.stosowania
jakiegośukładupojęciowego.Zewzględunaautonomięukładówpo-
jęciowych,żenieistniejeprzytymukładpojęciowy,wkategoriachktó-
regomożnabystwierdzić,cotaknaprawdęjestdoświadczaneprzy
zastosowaniuinnegoukładupojęciowego.Rozumieniejakozdolność
wskazywaniaprzedmiotówodniesieniainterpretowanychsymboli
musiwięcobejmowaćzdolnośćposługiwaniasiędanymukładempo-
jęciowym.Stąd2)jestzależneod1)i3).Znajomośćświata,októrym
mówidaneuniwersumsymboliczne,zależyodzrozumieniategowła-
śnieuniwersum.Podobniewprzypadkurozumieniapojmowanego
jakozdolnośćpodaniaobjaśnień:objaśnieniatakiemusząbyćformuło-
wanewkategoriachtegosamegoukładupojęciowego,wkategoriach
któregozostałsformułowanyinterpretowanyfltekst”.
Powyższewnioskistanowiąargumentprzeciwkomożliwościflze-
wnętrznego”zrozumieniareligii,flzewnętrznego”wsensiezrozumie-
niaukładupojęciowegodanejreligiiwkategoriachinnegoukładupo-
jęciowego.Pozostajejeszczenierozstrzygnięte,czyrozumieniedanej
religiiwjejwłasnychkategoriachwymagaodinterpretatoraosobiste-
goreligijnegozaangażowania.Zauznaniemtakiejkoniecznościprze-
mawiająjednakinneargumenty.
Każdyukładpojęciowypowstajezewzględunarealizacjęokreślo-
nychpotrzeb.Takwięcstosowaniedanegoukładupojęciowegojestele-
mentemszerszejpraktykiżyciowej,wktórejrealizowanesąpotrzeby,
zewzględunazaspokojeniektórychpowstałdanyukład.Rozumienie
jakozdolnośćwskazywaniaprzedmiotówodniesieniawiążesięwięc
zjakimśflpozajęzykowym”zaangażowaniem.Zdolnośćwskazywa-
niaprzedmiotówodniesieniazakładabowiempewienkontaktztymi
przedmiotami,pewneichdoświadczenie.Koniecznejestzatempodję-
cieaktywnościprowadzącejdotakiegodoświadczenia.
Zmniejoczywistymzwiązkiempomiędzyrozumieniemaegzy-
stencjalnymzaangażowaniemmamydoczynieniawprzypadkurozu-
