Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
11
pamięciroboczej,równieżkrytycznedlarealizacjizadańpoznawczych,możnawy-
kazać,żepotencjalnychźródełróżnicindywidualnychwprocesachwyższychjest
wiele,coteżpróbujesiębadać.Potrzecie,dekompozycjaprocesówzłożonych,na
przykładrozumowania,podejmowaniadecyzjiczyposługiwaniasięjęzykiem,pro-
wadzidohipotezoistotnymudzialepamięciroboczejwzasadniczychmomentach
tychprocesów(por.Nęcka,2009).Poczwarte,wyjaśnieniamechanizmówprocesów
złożonych,jakich„udziela”pamięćrobocza,pozwalajązarównonaopismechani-
zmuogólnego,naprzykładpodejmowaniadecyzji,jakinawyjaśnieniechwilowych
fluktuacjiwtymprocesie,naprzykładpodjęcianietrafnejdecyzjiprzezskądinądin-
teligentnąosobę.To,żektośpodejmujetrafnedecyzje,możewynikaćzimplemen-
tacjiwydajniejszychstrategiidecyzyjnych,którewymagajązaangażowaniapamięci
roboczej.Kiedyjednaksytuacjaznacznieograniczamożliwośćzaangażowaniapa-
mięciroboczej,podjętadecyzjamożebyćnietrafna,bonieuwzględniawszystkich
istotnychczynnikówlubobejmujeczynnikinieistotne(por.Wichary,Orzechowski,
Kossowska,Ślifierz,Marković,Bukowski,2005;Wichary,Kossowska,Orzechowski,
Ślifierz,Marković,2008).
Niniejszamonografiajestpróbąpodsumowaniamojegodorobkubadawczego
zokresuostatnichkilkulat.Punktemwyjściaprowadzonychwtymczasiebadań
byłyproblemypodstawowedotyczącestrukturyigłównychfunkcjipamięcirobo-
czej.Iwłaśnietymproblemomjestpoświęcona-odpowiednio-pierwszaidruga
częśćpracy,pouprzednimzarysowaniukontekstuteoretycznego,wktórymprob-
lemytesąosadzone.Ponieważcelemmonografiijestzaakcentowaniewynikówba-
dańwłasnych,wątkiteoretycznezostałyujętesyntetycznie,tymbardziejiżwinnych
miejscachszerokorozpisywanosięnatetematy(zob.Nęcka,Orzechowski,Szymu-
ra,2006;Orzechowski,Balas,Piotrowski,Stettner,2009).Tamteżzaproponowano
sposóbtłumaczenianajęzykpolskipodstawowychterminów,któregochciałbym
siętutajtrzymać.TosyntetycznewprowadzeniepowinnopozwolićCzytelnikowi
uchwycićistotępodejmowanychproblemówbadawczych.
Głównymobszaremprowadzonychprzezemniebadańpodstawowychbyłme-
chanizmdostępudoinformacjikrótkotrwaleprzechowywanychwpamięciroboczej
orazjegoograniczenia.Wramachprowadzonychbadańuzyskanowyniki,których
satysfakcjonująconiewyjaśniająistniejącemodeleprzeszukiwaniapamięci,costało
sięzalążkiemzarównonowychpropozycjiteoretycznych(Nęcka,Orzechowski,Flo-
rek,2001),jakiseriikolejnychbadań(Chuderski,Orzechowski,2005;Chuderski,
Stetter,Orzechowski,2007;Nęcka,Orzechowski,Balas,wprzygotowaniu).Ściśle
związanezbadaniamiprocesuprzeszukiwaniapamięciroboczejokazałysięrozwa-
żanianadjejstrukturą,czylipytaniaojejelementyskładowe,ichwłaściwościoraz
relacjezachodzącemiędzyowymiskładowymi.Współczesnepropozycjeteoretycz-
nesąwtymzakresiezróżnicowane,aczkolwiekempirycznafalsyfikacjaichzało-
żeń,zktórychniektórewzajemniesięwykluczają,okazujesięniezmiernietrudna.
Wramachprowadzonychbadańpodjętojednakitakiepróby.Abyzachowaćlogikę:
struktura-funkcje,wtakiejkolejnościzostałyimpoświęconedwiepierwszeczęści
pracy.
