Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.KATEGORIEBÓSTWPANTEONU
TYBETAŃSKIEGO
Kosmologiabuddyjskaprzyjmujeistnieniewieluświatów1
izapełniajeniezliczonąilościąistot,któreodradzająsięodwiecz-
nie,aczasimiejsceorazjakośćodrodzeniatoefektichwła-
snychintencjonalnychaktówmentalnych,werbalnychifizycz-
nychdokonanychwprzeszłości.Szczegółowyopistychrelacji
przyczynowo-skutkowych,zwanychprawemkarmana,zajmuje
pokaźnączęśćpismkanonicznych.
Ujmującrzecznajogólniej,tzw.zwykłeistotypodwpływem
niewiedzymetafizycznejpostrzegajązjawiskadwubiegunowo-
rozdzielającpodmiotiprzedmiotpostrzeżeń-isądzą,żewszyst-
kiezjawiskamająesencjęisąodsiebieniezależne.Dychotomia
Dja-ty”lubteżDja-cośinnego”(Dja-to”)prowadzićmadodal-
szegoróżnicowaniametafizyczniejednorodnegodoświadczenia
naelementy,zktórymiowoDja”sięidentyfikuje:pewneprzed-
miotyuznajezaDswoje”,apewneosobyzaDbliskie”-wopozy-
cjidopozostałych.Generujetowielepostawemocjonalno-po-
znawczych,bazującychnatrzechpodstawowychtypachreakcji,
1
Wątekten,rozwijanyzwłaszczawmahajanie,sporadyczniejestjuż
wzmiankowanywkanoniepalijskim,awsposóbusystematyzowany
uBuddhaghosy(Visuddhimagga,414)jakokoncepcjaDsystemutysię-
cyświatów”(sanskr.
sÀhasra
);zob.też:W
.RandolphKloetzli,Buddhist
Cosmology,MotilalBanarsidassPublishersLtd.,Delhi1997,s.51-72
orazFilipKobiela,Kosmografiawbuddyzmie,w:Kosmogonia,PEF,t.V,
Lublin2004,s.879-881.
