Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
1.Naturawspółczesnejrachunkowościnauka,politykaipraktyka
Impetnakoniecokresunjestrównywartościimpetupoczątkowego,działającego
przeznokresów,skorygowanejowartościimpulsówdziałającychwokresachod
1don,comożnazapisaćwpostaci:ΔImpetwokresien=okresn×Impetpoczątko-
wy+Impulsyposzczególnychokresówod1don.
Doprzedstawieniarelacjimiędzydrugim(II)itrzecim(III)wymiaremrachun-
kowościmożeposłużyćanalizaprzyczynowa,polegającanazidentyfikowaniusił
ekonomicznychwpływającychnazmianyprzychodówikosztów,comożnaujawnić
wsprawozdaniuoprzyczynachzmian(tab.1.14).Zmianaimpetumusibyćwcało-
ściobjaśnionaprzezimpulsywywołanedziałaniemsiłekonomicznych.
Tabela1.14.Sprawozdanieoprzyczynachzmian
Impetokresu
Okres
Przychody
Koszty
Sprawozdanieostanieimpetu
wynikowe
Elementy
IIwymiarrachunkowości
KoniecPoczątek
Impet
Δ
x
Siłyekonomiczne
nakoniecokresu
y
IIIwymiarrachunkowości
Sprawozdanieosiłach
Pozostałe
Razem
nakoniec
Impuls
okresu
Objaśnienia:x,y-poszczególnesiłyekonomiczne,którewpływająnaelementywynikowe
(przychody,koszty),np.wahaniamarżywpływająnawartośćosiąganychprzychodów.
Uzupełnienie:impetdotyczykonkretnegookresu,ustalenieimpetunakoniecokresu,uwzględ-
niającokresywcześniejsze,wymagazastosowaniaodpowiedniejformułyiujawnieniawsprawozdaniu
osiłachekonomicznych.
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawie(Wójtowicz,2002b,s.148).
Y
.Ijiriwyodrębniłwtrzecim(III)wymiarzerachunkowościtrzygłównegrupy
sił(Ijiri,1986,s.758):1)wewnętrzne(ichoddziaływaniejestzależneodczynników
pozostającychwgestiizarządzającychjednostkągospodarczą),2)zewnętrzne(sąwy-
nikiemoddziaływaniaotoczenianajednostkę),3)rezydualne(zintegrowanezjed-
nostką,wkomponowanewjejfunkcjonowanie,leczniepodlegająsterowaniuprzez
zarządzających).Wewnętrznesiłyekonomicznemożnaporównaćdoskładników
majątkuniewidzialnego31,którewzałożeniachautorskiegomodelumajątkuniewi-
dzialnegouznanezaczęśćmajątkuprzedsiębiorstwawtrzecim(III)wymiarze
rachunkowościiwpływająnazmianywkosztachiprzychodach.Porównaniesił,
zawartewtab.1.15,manaceluposzukiwanieoptymalnegozestawusiłekonomicz-
nych,rozumianychjakoskładnikimajątkuniewidzialnego,stanowiącerozszerzony
majątekprzedsiębiorstwaowymiarniematerialny.Wewnętrznesiłyekonomiczne
wedługY
.Ijiriegomożnasklasyfikowaćjakosiłygłówne(np.siłymarketingowe)
isiłyszczegółowe(np.wprowadzenienowychproduktów).
31Majątekniewidzialnyijegoskładnikizostanązidentyfikowaneischarakteryzowanewrozdz.2.