Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HoteluLambert.Latem1850rokumążElizyotrzymałpaszportiwraz
zsynami(Stanisławem,JanemiKarolem)przybyłnadSekwanę.Przeby-
walitamrównieżspokrewnienizBrzozowskimipaństwoMoszczeńscy
(AntoninazSobańskichijejmążJózef,hrabiaMoszczeński),Idalia
PlaterowazsynemKonstantymiinni.
PolskiewychodźstwowParyżukoncentrowałosięwokółkilku
centrówpolitycznych.Jednymznichbyłobózmonarchiczno-konsty
-
tucyjny,naczelezksięciemAdamemJerzym,zwanyHotelemLambert.
Wmurachbudynku,odktóregowzięłonazwętougrupowanie,nietylko
prowadzonodziałaniadyplomatycznenarzeczodrodzeniasuwerennej
Polski,aleszerokozakrojonąpracękulturalno-oświatową,filantropiną
icharytatywną.Kwitłotamżycietowarzyskieitoczyłasięcodzienność
jegostałychmieszkańców,czylirodzinyCzartoryskich,tojestksięcia
AdamaJerzego,jegomałżonkiAnnyzSapiehów,ichdzieci:Witolda,
WładysławaiIzabeli(zwanejIzą),atakżesiostryksięcia,MariizCzar-
toryskichksiężnejWirtemberskiej
39
zjejcórkąCecyliąBeydaleoraz
teściowejAnnyzZamoyskichksiężnejSapieżyny40.
adiutantwielkiegoksięciaKonstantego.PodczasantyrosyjskiegozrywuPolaków
(1830–1831)przeszedłnastronępowstańców.Poklęscepowstaniawyemigrował
nazachódEuropy.Wlatach1832–1839byłoficeremarmiibelgiskiej.Brałudział
wWiośnieLudównaWęgrzechiwKrólestwieSardynii.Organizowałpolskieodzia-
ływSardynii,PortugaliiiwHiszpanii.ZamieszkałnastałewParyżu,gdziepodjął
współpracęzeswymwujem,AdamemJerzymCzartoryskim.Wdobiewojnykrym-
skiej(1853–1856)zostałgenerałembrygadywojsktureckichigenerałembrytyjskim.
Będzieonimmowawdalszejczęściksiążki.Od1852r.byłmężemwłasnejsiostrze-
nicyJadwigizDziałyńskich,zktórąmiałsynówWładysława(juniora)iWitoldaoraz
dwiecórki:zmarłąwAngliiMarię(1857–1858)idrugątakżeMarię(1860–1937).Do
tejporyniedoczekałsiębiografii.Natematżyciaidziałalnościpolityczno-wojsko-
wejWładysławaZamoyskiego(seniora)pisalim.in.:J.Nowak,WładysławZamoyski.
OsprawępolskąwEuropie(1848-1868),WydawnictwoPoznańskie,Poznań2002,
passim;K.Czachowska,GenerałowaJadwigaZamoyska(1831-1923).Życieidzieło,
WydawnictwoPoznańskie,Poznań2011,informacjerozproszone;M.Handelsman,
AdamJerzyCzartoryski,t.2,NakłademTowarzystwaNaukowegoWarszawskiego,
Warszawa1949,s.225–227;J.Skowronek,AdamJerzyCzartoryski1770-1861,Wie-
dzaPowszechna,Warszawa1994,informacjerozproszone,m.in.s.354–355.
39MariaAnnazCzartoryskichksiężnavonWürtemberg-Montbéliard(1768–
1854)arystokratkapolska,powieściopisarka,komediopisarka,poetkaifilantrop-
ka.WliteraturzehistorycznejnazywanajestMariąWirtemberską.
40AnnaJadwigazZamoyskichSapieżyna(1772–1859)wdowapoAleksan-
drzeAntonimSapiesze(1773–1812),miecznikuKsięstwaWarszawskiego,szambe-
lanieiadiutanciecesarzaNapoleonaI,przyrodniku,geologu,slawiście,etnografie,
~54~