Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PrzynależnośćCzartoryskichdoarystokracjiorazlicznekontakty,
jakieutrzymywalioniwświeciedyplomacji,politykiikultury,sprawiły,
żeprzyróżnychokazjachprzezpałacprzewiałosięwielesławnych
indywidualności:muzykówimalarzy(naprzykładFryderykChopin,
HectorBerlioz,FranzLiszt,EugèneDelacroix,HenrykRodakowski,
TeofilAntoniKwiatkowski,LeonKapliński,WojciechKorneliStattler),
pisarzy(VictorHugo,GeorgeSand,HonorédeBalzac,Alfonsde
Lamartine,AdamMickiewicz,JuliuszSłowacki,ZygmuntKrasiński,
CyprianKamilNorwid,TeofilLenartowicz),polityków,dyplomatów,
monarchów(późniejszycesarzNapoleonIIIzżonąEugeniądeMontio,
przyjacielePolaków:CharlesdeMontalembert,LordDudleyStuart),
przedsiębiorców(FerdynanddeLesseps
41
),bankierówifinansistów
(Rothschildowie)iwieluinnych.
Wokresienoworocznymwydawanosłynnebaledobroczynne
połączonezwentą(loteriąfantową),zktórychdochódprzeznaczano
dlaubogichemigrantów.Wówczasdziedzinieczamkniętegotrzema
skrzydłamiHotelu,zwodotryskiempośrodku,zamieniałsięwimpro-
wizowanąsalębalową,któradziękiwspaniałymdekoracjomdawała
złudzeniewytwornychwnętrzdawnychsiedzibmagnackich.Kosztjed-
norazowegourządzeniasaliwynosiłokoło40tys.franków,aledochód
kilkakrotnieprzekraczałtękwotę,sięgającdo200tys.Oprócztego
wkażdyczwartekorganizowanozwykłeprzyjęcia,naktóreprzybywali
przedstawicieleelityfrancuskiejipolskiej.Podkonieclat40.XIXwieku,
wymieniajączahrabinąGrocholską:widywanotammiędzyinnymi
ZygmuntaKrasińskiegozżonąElizązBranickich,AdamaPotockiego
zmałżonkąKatarzynązBranickich,generałowąSanguszko(Klemen-
tynęzCzartoryskich)zesłynącązurodywnuczkąnawydaniu(Marią
Klementyną),księżnęMarcelinę(zRadziwiłłów)Czartoryską,pianistkę,
uczennicęChopina
42
,hrabiegoTytusaDziałyńskiegozżoną(Celestyną
mecenasie,podróżnikuipolityku.Matkam.in.AnnyZofii(żonyksięciaAdama
JerzegoCzartoryskiego)iLeonaLudwikaSapiehy(dziadkakardynałaAdamaSte-
fanaSapiehy)–J.Skowronek,SapieżynazZamoyskichAnnaJadwiga,[w:]PSB,
t.XXXV/2,Ossolineum,Warszawa–Kraków1994,s.161–163.
41FerdynandMaria,wicehrabiadeLesseps(1805–1894)–francuskidyplo-
mataiprzedsiębiorca,budowniczyKanałuSueskiego,inicjatorpowstaniaKanału
Panamskiego.
42MarcelinazRadziwiłłówCzartoryska(1817–1894)–pianistkaifilantrop-
ka.PowyjściuzamążzaAleksandraRomualdaCzartoryskiego(bratankaAdama
~55~
