Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Wstęp
dwóchrynkówznajdujeswojeuzasadnieniewświetleekonomicznejteorii
demokracjiA.Downsa37.Wykazywałonmożliwośćopisywaniazachowania
podmiotówpolitycznychiwyborcówprzyużyciunarzędziekonomicznych.
Twierdził,iżdziałaniaaktorówscenypolitycznejmająnacelumaksymalizację
osobistychkorzyści(polityka,partiiczywyborcy).Zarównopodmiotypoli-
tyczne,takiejakpartieczypolitycy,jakiwyborcyHrobiąto,cowświetleich
przypuszczeńprawdopodobniezapewniimnajlepszywynik”38.Wtymujęciu
celedziałaniapartiiczykandydatasązbliżonedocelówpodmiotuwgospo-
darceieliminująwystępowanieelementualtruizmu.Podmiotypolitycznetak
tworząidostosowująwłasnyprogram,abyzdobyćjaknajwiększepoparcie.
RównieżwedługJ.Schumpeterakoncepcjęrynkumożnaprzenieśćnagrunt
polityki39:Hpartiaipolitycysąpoprostuodpowiedziąnafakt,żemasawybor-
czajestniezdolnadodziałaniainnegoniżmasowypopłoch.Stanowiąpróbę
regulowaniakonkurencjipolitycznejwsposóbpodobnydoodpowiednich
praktykstosowanychprzezprzedsiębiorstwa”.
Teoriaracjonalnegowyboruodwołujesiędometodologiicharakterystycz-
nejdlaekonomiiwcelubadaniazachowańwyborcówirywalizacjimiędzy
partiami.Wświetletejteoriiwyborcagłosujenatępartię,którapodojściu
dowładzyzapewnimunajwyższąużyteczność.Partiepolitycznezkoleidążą
dozdobyciawładzyiwtymceluzmieniająswojeprogramywceluzebra-
niajaknajwiększejilościgłosów.Równieżwniniejszejpracyprzyjmujesię
założenieoracjonalnychprzesłankachdziałalnościaktorównarynkupoli-
tycznym.
Tematykapracyodnosisiędokwestiiteoretycznych,trudnomierzalnych
ikwantyfikowalnych,stąddecyzjaodnośniewyborumetodbadawczych.
Metodyilościowe,wsytuacjibrakumożliwościichodniesieniadoanalizypro-
duktówpolitycznegoiekonomicznegonieznajdująwpracyzastosowania40.
Wykorzystanonastępujące,jakościowemetodybadawcze:porównawczą,stu-
diumprzypadku,behawioralnąihistoryczną.
37A.Downs,AnEconomicTheoryofDemocracy,Harper&Row,NowyJork1957;T
.Micha-
lak,EkonomicznateoriademokracjiAnthony’egoDownsa,[w:]Teoriawyborupublicznego,
J.Wilkin(red.),WydawnictwoNaukoweScholar,Warszawa2005.
38Teorieimetodywnaukachpolitycznych,D.Marsh,G.Stoker(red.),WydawnictwoUniwer-
sytetuJagiellońskiego,Kraków2006,s.63in.
39J.Schumpeter,Kapitalizm,socjalizm,demokracja,WydawnictwoNaukowePWN,Warsza-
wa2009.
40Pozaprzeprowadzonąanalizącyklużyciapolskichpartiipolitycznych.
