Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Interdyscyplinarnośćbadańnaukowychorganizacjipozarządowych
17
iprzedsiębiorczościspołecznej.Braknastawienianaosiąganiezyskuczykoniecz-
nościpodporządkowaniasiędyscypliniebudżetowej(jakwprzypadkuinstytucji
publicznych)dająimswobodędziałaniaiułatwiająrozwójkreatywności.Ztych
powodówmożnaprzyjąć,żeorganizacjetestanowiąoptymalne–podwzględem
wielkościzaangażowaniafinansówikontrolispołecznej–instytucjeprzystosowane
doświadczeniausługspołecznychwróżnychwarunkach.Ztegopowoduokreślane
sątakżejakoorganizacjealternatywne19.
R.A.Lohmann20,analizująccechyrozwojoweorganizacjipozarządowych,
wskazuje,żetworząoneklasterpodmiotówzwolnionychzopodatkowania,czym
różniąsięodjednostekrynkowych(komercyjnych)irządowych.Podkreślatakże,
żeichrozwójwynikazespontanicznościwoluntaryzmu,będącegoefektemzmian
społecznychipojawieniasięprzedsiębiorczościspołecznej,którejzadaniemniejest
prowadzenieakcjicharytatywnych,leczrealizacjaprzedsięwzięćgospodarczych.
Wskazujeteż,żeorganizacjetecharakteryzujesamodzielność,homogeniczność
izgodnośćdziałaniazwoląichtwórcy.Cechytesprzyjająsamoorganizowaniusię
obywateli,gdyżczłonkostwownichdajepoczuciewolności,cosprzyjarozwojowi
ichsamodzielnościekonomicznej.
Funkcjonowanieorganizacjipozarządowychwgospodarcerynkowejiekspo-
nowanieichprzedsiębiorczościbudzitakżekontrowersjewśrodowiskuekonomi-
stów,niewszyscybowiemuznająichhumanistycznecelezawiarygodneiprawdzi-
we21.PrzykłademjestD.R.Young,którytwierdzi,żegeneząisiłąmotorycznąich
rozwoju22jestprzedsiębiorczość;jednocześniebadacztenwyodrębniadwatypyich
postrzegania:
•
uznający,żeorganizacjenonprofitsątworzonewceluświadczeniadóbriusług
zaspokajającychważnepotrzebyspołeczne,
•
eksponującyprzedsiębiorczośćorganizacjinonprofit;zawdzięczająoneswoje
cele,strukturęimiejscewsystemiezaspokajaniapotrzebpomysłowościiinno-
wacyjnościspołeczeństwa,któredostrzegłoiwdrożyłonowąkombinacjęśrod-
19Zob.H.B.Hansmann:TheRoleofNonprofitEnterprise.uYaleLawandReview”1980,nr89,
s.835;E.Ostrom,G.Davis:NonprofitOrganizationsasAlternativesandComplementsinaMixed
Economy.W:NonprofitOrganizationsinaMarketEconomy.Red.D.C.Hammack,D.R.Young.Jossey-
-BassPublishers,SanFrancisco1993,s.23.
20R.A.Lohmann,wyd.cyt.,s.437-444.
21D.Billis:Whatcannonprofitsandbusinesslearnfromeachother?W:NonprofitOrganizationsin
aMarketEconomy:UnderstandingNewRoles,Issues,andTrends.Red.D.C.Hammack,D.R.Young.
Jossey-BassPublishers,SanFrancisco1993,s.319;orazP.F
.Drucker:WhatBusinessCanLearnfrom
Nonprofits?uHarvardReview”July–August1989,s.88.
22D.R.Young,R.M.Hollister,V
.A.Hodgkinson:Governing,Leading,andManagingNonprofit
Organizations.Jossey-BassPublishers,SanFrancisco1993,s.161.
