Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
ROZDZiAŁi
dziękiczuciuwitalnemu.Czuciejestuniegopodstawowym
sposobemujawnianiasięrzeczywistości.
Wtymmiejscupojawiasiękolejnaróżnica:Plessnernie
akceptujeSchelerowskiejindyferencjitego,cowłasneitego,
coobce,zakładającpewnąniedostępnośćinnegoczłowieka,co
wiążesięzodrzuceniemprzezniegozmysłuwewnętrznego.
USchelerazkoleiniedostępnośćwystępujenapoziomieosoby
intymnej,zarównoindywidualnej,jakizbiorowej.
Kolejnaróżnicadotyczyformbyciawspólnotowego,sko-
relowanychiinicjowanychpoprzezwartości(korelacjimikro-
imakrokosmosu).TenwyraźnieSchelerowskimotywpojawia
sięwprawdzierównieżwrefleksjiPlessnera,leczwznacznie
mniejrozbudowanejformie.Schelerjesttudużobardziej
socjologiemposzukującymejdetycznychpodstawwspólnoto-
wegożycia,dochodząctymsamymdopojęciaosobyzbiorowej
oraztezygłoszącejnsocjologiczny”dowódnaistnienieBoga.
PlessneraiScheleraróżnitakżestosunekdozwrotuidea-
listycznegoEdmundaHusserla,jegoprojektuFilozofijako
ścisłejnauki15,gdzieHusserlwyraźnieodróżniłsferętego,co
psychiczneitego,cofizyczne.Wsferzepsychicznej-uwa-
żaHusserl-niemaróżnicypomiędzybytemaprzejawem,
pomiędzySeinaErscheinen.Plessnerpozostajewtymsporze
nastanowiskuquasi-transcendentalizmu.Zjedenstronydąży
doontologiiregionalnych,takjakczynilitofenomenolodzy
realistyczni,zdrugiejzaśwyróżniarolędoświadczeniazmy-
słowego,przezcowydajesięodchodzićodoryginalnieprezen-
tującejintuicji(niem.OriginärgebendeAnschauung)Husserla
wstronęsensualizmukrytycznego.Podobnystosunekwobec
15
E.Husserl,PhilosophiealsstrengeWissenschaf,FrankfurtamMain
1971.Zob.wydaniepolskie:E.Husserl,Filozofajakościsłanauka,
przeł.W
.Galewicz,Warszawa1992.
