Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Dwasposobydefiniowanianaukiekonomii
Spośródwieluznanychdefinicjinaukiekonomii,odAdamaSmithadocza-
sówdzisiejszych,najpowszechniejprzyjętymiicharakterystycznymidladwóch
zasadniczychsposobówfilozoficznegoimetodologicznegopodejściadotejnauki
sązjednejstronydefinicjeekonomistówklasycznych,azdrugiejdefinicjaprzed-
stawionaprzezLionelaRobbinsa.
Smithzdefiniowałekonomięjakonaukęprowadzącąnbadanianadnaturąiprzy-
czynamibogactwanarodów”
56
.JeanBaptisteSayokreśliłjąjakonaukęnwyjaśniającą,
jaksiętworzą,rozdzielająizostająspożytebogactwazaspokajającepotrzebyspołe-
czeństw”
,przyczymchodzitujedynieonbogactwaspołeczne,opartenawymianie
iwłasności,będącychurządzeniamispołecznymi”
57
.JeanCharlesLéonardSimonde
deSismondidefiniowałekonomiępolitycznąjakonnaukęwskazującąrządowiwłaś-
ciwysposóbadministrowaniabogactwemnarodowym”
.Wedługniegojejprzedmio-
temjestndobrobytmaterialnyczłowieka,oilemożezależećodpaństwa”58.Według
JohnaStuartaMillaprzedmiotemnaukiekonomiijestbogactwo,anekonomiścina-
uczająonaturzebogactwaibadająjąorazprawawytwarzaniairozdziału”59.David
Ricardouważałzkolei,żengłównymzadaniemekonomiipolitycznej”jestnustalanie
prawrządzących(...)podziałem(...)produktuziemi,awięcwszystkiego,copraca,
maszynyikapitałłącznieuzyskujązjejpowierzchni”60.Wśladzaklasycznąidzie
definicjamarksistowska,sformułowananajklarowniejprzezFryderykaEngelsa,któ-
ryokreśliłekonomiępolitycznąnwnajszerszymtegosłowaznaczeniu”jakonnaukę
oprawachrządzącychprodukcjąiwymianąmaterialnychśrodkówdożyciawspo-
łeczeństwieludzkim”lubinnymisłowynnaukęowarunkachiformach,wjakichróż-
nespołecznościludzkieprodukowałyiwymieniałyiwjakichodpowiedniodotego
odbywałsiękażdorazowopodziałproduktów”61.Podobniezostałasformułowana
definicjaOskaraLangego,choćmówionaonauceniejakoowarunkachiformach,
aoprawach.Ekonomiatowedługniegonnaukaospołecznychprawachrządzących
produkcjąipodziałemmaterialnychśrodkówzaspokojeniapotrzebludzkich”62.
56A.Smith,Badanianadnaturąiprzyczynamibogactwanarodów,PWN,Warszawa1954.
57
J.B.Say,Traktatoekonomiipolitycznej,czyliprostywykładsposobu,wjakisiętworzą,rozdzie-
lająispożywająbogactwa,PWN,Warszawa1960,s.4-5.
58
J.C.LSimondedeSismondi,Nowezasadyekonomiipolitycznej,czyliobogactwieijegostosun-
kudoludności,PWN,Warszawa1955,s.25-26.
59J.S.Mill,Zasadyekonomiipolitycznejiniektórejejzastosowaniadoflozofispołecznej,PWN,
Warszawa1965,s.13.
60D.Ricardo,Zasadyekonomiipolitycznejiopodatkowania,PWN,Warszawa1957,s.1.
61
F.Engels,Anty-Duehring.PanEugeniuszDuehringdokonujeprzewrotuwnauce,Książka
iWiedza,Warszawa1949,s.144,147.
62O.Lange,Ekonomiapolityczna,t.1,PWN,Warszawa1967,s.17.
Meandry_AG+str_rozdz.indd33
1/19/1215:30PM
