Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GreckasztukadramaturgicznaVwiekup.n.e.ł
21
dona(w.1-47),anastępnieprzybycieAtenyiichdialog(kolejne50wersów).
Dopierowówczas,poniemal100wierszachodrozpoczęciatragediiorazpo
opuszczeniuscenyprzezbogów,następujepierwszawypowiedźHekabe.
Wpoprzedzającychjejwystąpieniewersachznalazłasiętylkokrótkawzmian-
kaPosejdonaobohaterce(w.36-38),którazostałajużzacytowana.Pozatym
tematemmowyboga,azwłaszczajegodalszejrozmowyzAteną,byłykwestie
niemającebezpośredniegozwiązkuzHekabe.Dotyczyłybowiemzamiaru
porzuceniaprzezPosejdonawymarłegoIlionu,jakrównieżgniewuAtenyza
świętokradztwaAchajów,którymobojechcąteraz„zgotowaćpowrótniepo-
wrotny”(w.75).
NaopuszczonejprzezbogówsceniepozostajeHekabe.Dotejporyleżała
wbezruchuprzedjednymznamiotówbranek,zgłowązwróconąkuziemi.Teraz
powoliunosigłowę,rozpoczynającswójprzejmującylament.Złamananieszczę-
ściem,opłakujelosyswojeiTroi.Zawodzeniabohaterkiwypełniająpozostałą
częśćprologu(w.98-152).
JużsamatapartiaTrojanek-nieliczącinnychsztuk,wktórychEurypides
opisałdziejeHekabe-wystarczyłabydotego,żebyuznaćjązanajnieszczęśliw-
szązkobietiofiarwojnytrojańskiej.Niebezprzyczynyzostałapóźniejnazwana
MaterDolorosa,„MatkąBoleściwą”
,porównywanązMatkąBoskącierpiącąprzy
krzyżu.Trafnośćtegoporównaniauświadamiamytosobiejużodpierwszych
słówHekabe,któresąlamentemnadutraconymidziećmi,mężemPriamem,zbu-
rzonąojczyznąilosem,któryjąterazczekajakoniewolnicę.Dramaturgicznąsiłę
wypowiedzibohaterkiwzmacniająantytetycznezestawieniajejwcześniejszego,
szczęśliwegożyciawśródbliskichwkwitnącejniegdyśTroizobecnymbólempo
straciewszystkiego,cokochała,poniewierkąihańbąniewolniczejdoli.Słowom
Hekabetowarzyszągesty,odczytywanezwypowiadanychprzezniąsłów,które
nadająmonologowibohaterkitymmocniejsząwymowę.
Patetycznośćtejscenymogłabyjednak-zdaniemscholiasty-zostać
wzmocniona,gdybywidzbyłskonfrontowanyzHekabebezuprzedniejzapowie-
dziPosejdona,awięcgdybypoznałjąbezpośredniowdziałaniu.Wówczas-jak
stwierdzascholiasta-„tragediamiałabypathos,teraznatomiast[Posejdonvel
Eurypides]małoskuteczniezwracasiędowidzów”
.
Wkontekścieprzedstawionejsytuacjiscenicznejtrudnoniezgodzićsię
zsugestiąscholiasty.Popierwsze,dlatego,żepathostragediibudująprzecież
wszystkiescenywchodzącewjejskład.Azatemosłabienieoddziaływaniajed-
nejznich,osłabiarównocześniecałośćdramatu.Wtymprzypadkudotyczyto
wypowiedziPosejdonanatematHekabe.Jegoniewielkawzmiankatoniewpoto-
kusłówobydwuboskichdramatispersonae,którewystępująwprologu.Jestzatem
tylkokomunikatem,który-bezegzemplifikacjibezpośredniej,tojestbezsamej
postaciijejdziałań-mawgruncierzeczytylkowartośćinformacyjną.Przez
rzucenie-nieomalmimochodem-uwagioHekabepoetaodbierawypowiedzi
Posejdonasiłędramaturgicznegooddziaływania.
