Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięszczególnąuwagęnazawartośćwpowietrzuatmosferycznymnaj-
drobniejszychpyłów,ośrednicach<10umi<2,5um.Zawartośćtych
pyłówwjednostceobjętościpowietrzawyrażająwskaźnikiPM10iPM2,5
(PM=particulatematter).NormądlaHczystegopowietrza”jestpoziom
PM10<40ug/m3.Normatajest,niestety,częstoprzekraczanaitonietyl-
kowmiastachorazokręgachprzemysłowych;
smogjestkonglomeratemnaturalnychdomieszekiantropoge-
nicznychzanieczyszczeńpowietrzazistotnymudziałempowstających
watmosferzezanieczyszczeńwtórnych.TerminemHsmog”nazywano
pierwotniemieszaninęproduktówspalania(Hdymu”)zmgłąiwtórnym
aerozolem-roztworamisiarczanowymi;byłatoHmgławzmocnionaprzez
dym”(fogintesifiedbysmoke),czyliodmianasmogukwaśnego-lon-
dyńskiego.Smogkwaśnypowstajeprzybezwietrznej,mglistejpogodzie
wskutekemisjidoatmosferyproduktówspalaniazasiarczonychpaliw;
zawieratlenekidwutlenekwęgla,węglowodory,dwutleneksiarki,sa-
dzę(węgiel)orazwspomnianeroztworysiarczanowe,wtymkwassiar-
kowyiinnetoksycznesubstancje(chlorowodór,związkifuoru).Masilny
kwasowyodczyn;wskrajnychprzypadkachpHmgłysmogowejobniża
siędo1,511.Poprawajakościpaliworazodsiarczanieproduktówspalania
spowodowałoznaczącąpoprawęjakościpowietrza;współczesneepizody
smogukwaśnegoniejużtaktoksyczne,jakdawniej.Niemniejjednak
skutkiwieloletniegozakwaszaniaśrodowiskaatmosferycznegododzi-
siajodbijająsięm.in.nastaniesanitarnymlasów(zwłaszczawSudetach,
aostatniotakżewKarpatach).Nowszymzagrożeniemjestnatomiast
smogfotochemiczny(smogutleniającylubsmogHLosAngeles”12),po-
wstającywwynikuemisjidoatmosferyspalinsamochodowych(zawiera-
jącychm.in.tlenkiazotuiwęglowodory)wwarunkachciepłej,słonecznej
pogody.Zawartywspalinachdwutlenekazotupodwpływempromienio-
waniasłonecznegorozpadasięnatlenekNOijednoatomowytlenO.Ato-
mytlenułącząsięzatmosferycznymtlenemO2,tworzącozonO3.Ozonma
silnewłaściwościutleniające,powodującwtórnepowstawaniedwutlen-
kuazotu,któryzkoleireagujezwęglowodoramiiprzyczyniasiędopo-
wstawaniaazotanuperoksyacetylowego(PAN-PeroxyacetylNitrates)
-silnietoksycznego,łzawiącegogazu,stanowiącegocharakterystyczną
domieszkęsmogufotochemicznego.Tlenkiazotuorazozonpowstający
wdolnejtroposferzewskutekdziałalnościczłowieka(m.in.zewzględuna
11ByłatoskrajnawartośćpHmgływLondyniepodczaskatastrofalnegosmogu
wgrudniu1952r.
12JednaznazwtejodmianysmoguodnosisiędoLosAngeles-miastaosłonecznym
klimacieijużodpoczątkówXXw.cierpiącegonanadmiarsamochodów.
18