Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stężenia(15-20-krotnośćnaturalnejkoncentracjidwutlenkuwęglawat-
mosferze)oddziałująjużniekorzystnienafotosyntezę.Tempofotosynte-
zymierzysięmasąasymilowanegodwutlenkuwęglawjednostceczasu
iwodniesieniudojednostkipowierzchniliścia.Wpełnymsłońcunp.liście
bukaasymilująokoło15mgCO2/dm2godz.(Wiąckowski1999).
ZawartośćCO2watmosferzezależynietylkoodprzebieguprocesów
fotosyntezyioddychania.Gaztenuczestniczywglobalnymobieguwęgla
naZiemi,wktórymważnąrolęodgrywajegowymianamiędzyatmosferą
ioceanami.Strumienietejwymianyoceniasięnaokoło90Gt/rok,przy
czymświatowyoceanwchłanianiecowięcejdwutlenkuwęglaniżgowy-
dala.Dwutlenekwęglarozpuszczasięwwodachmórzioceanów,ajego
rozpuszczalnośćzależyodciśnieniacząsteczkowegoCO2wpowietrzu
(czyliodjegostężeniawatmosferze)orazodtemperaturywody.Prądy
morskiesprawiają,żewodyprzemieszczającesiękubiegunomwychła-
dzająsię,ate,którewędrująwstronęrównika-nagrzewająsię.Dlate-
goteżwodywychładzającesięprzyjmujązatmosferydwutlenekwęgla,
awodyogrzewającesię-zwracajągodoatmosfery.Oceanświatowyma
więcznaczącywpływnato,ileCO2pozostajewatmosferze.Obecniepew-
naczęśćCO2emitowanegodoatmosferywskutekdziałalnościczłowieka
pozostajewoceanach.Wzwiązkuztymwzrastam.in.zakwaszeniewód,
adwutlenekwęgla,reagujączwapniem,tworzyosadywęglanuwapnia.
Zasobywapniawwodachoceanówwystarcządozwiązaniacałkowitej
masypaliwzeświatowychpokładówdostępnychdlaeksploatacji.Pro-
cesytezachodząjednakniezmierniewolnoitrudnobyłobytwierdzić,
żestanowiąoneskutecznąbarierędlawspółczesnegowzrostuzawartości
CO2wpowietrzu.Wzrosttentraktowanyjestjakopoważnezagrożeniedla
stabilnościsystemuklimatycznego.
Dwutlenekwęglajestjednymzgazówcieplarnianych16odpowie-
dzialnychzawymianęenergiipromieniowaniamiędzypowierzchnią
Ziemi,atmosferąiprzestrzeniąkosmiczną.Imwięcejdwutlenkuwęgla
watmosferze,tymwięcejenergiipochłaniapodłożeatmosferyisama
atmosfera.Ichtemperaturawzrasta,acozatymidzie-zmieniająsię
warunkiklimatycznenaZiemi:strefyklimatyczno-roślinneprzesuwają
siękubiegunom,topniejąlodyArktykiiAntarktydy,podnosisiępoziom
wódwoceanieświatowym.Wzrastateżenergiakinetycznawatmosfe-
rze,cojestpowodemwieluzjawiskekstremalnych-burz,tornad,trąb
powietrznychitd.Zmianompodlegaogólnacyrkulacjaatmosferycznana
kuliziemskiej;zmianytemogąwpływaćnakrążeniewódwoceanieświa-
16Dogazówcieplarnianychnależąponadto:metaniinnewęglowodory,tlenekwę-
gla,tlenekdiazotuitlenkiazotu,freony,ozon.Najważniejsząrolęwkształtowaniuefektu
cieplarnianegoodgrywajednakparawodna.
24
