Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.2.Teoriawymiarówwielkościekonomicznych
43
Niestety,powiązanierachunkuróżniczkowegozprojekcjąperspektywicznądość
szybkozostałozapomniane.Trzebabowiemwiedzieć,żematematycyorazinżynie-
rowietegorodzajuprojekcjęprawiezawszetraktowalizniechęcią.Preferowalipro-
jekcjęortogonalną.Doszłozatemdoistotnychmodyfikacjiwrachunkuróżniczko-
wym,czegodowodembędzieprzedstawionawpodrozdziale2.4metodagraficzna,
opracowanaprzezLeonhardaEulera.
Projekcjaortogonalna,nazywanateżplanimetrycznąlubizometryczną,jest
znaczniełatwiejszaorazniedeformujedługości,aniteżwielkościkątów.Właśniete
faktysprawiły,żezdominowaławspółczesnyrachunekróżniczkowy.Podrozdział2.5
przekonuje,żeprojekcjaortogonalnajestrównieżobecnaprzydefiniowaniuproce-
sówdyskontowaniaorazkapitalizacji.Poświadczytowykres,któryilustrujestworzoną
przezWicksellateorięinwestycji.
OsiągnięciaWicksellazostałyjednakzapomniane.Rozmaiteczynnikispra-
wiły,żepozycjędominującązyskałateoriasformułowanaprzezIrvingaFishera.
Wpodrozdziale2.6poznamyilustrację,któraobjaśniaistotęodmiennejteorii.
Przekonamysię,żeFisherzrezygnowałzuwzględnianiajakiejkolwiekprojekcji
ibyćmożedlategojejzwiązekzprojektempostrzeganyjestwspółcześniejako
osobliwość.
Rezygnacjazosiągnięćgeometriirzutowej,doktórejzaliczasięprojekcję
perspektywicznąorazprojekcjęizometryczną,niewróżyniczegodobrego.Przy
ocenieprojektumożnabowiemspodziewaćsięrozstrzygnięćarbitralnych,
awobectegoikontrowersyjnych.Jakopocieszeniemożnauznaćfakt,żeroz-
ważaniaFisherastworzyłypodwalinyzastosowaniaprogramowaniamatema-
tycznego.
Otym,czyprogramowaniematematycznejestużyteczneprzyocenieprojektu
przekonamysięwpodrozdziale2.7.Przykładypozwoląpoznaćróżneprzypadki.
Dowiemysięwięc,jakrozumianyjestwybórprojektuorazjakieograniczeniamuszą
byćbranepoduwagę.
Jakzwykle,rozważaniazostanąstreszczonew,,Podsumowaniu’’.Spróbujemy
równieżodpowiedziećnapytania:dlaczegosformułowanaprzezFisherateoriain-
westycjizyskałaaprobatęorazczegooczekujesięodstopyprocentowej.Jaksięokaże,
obapytaniasąpowiązanezesobą.Odpowiedzibędąwprawdziezaskakującoproste,
leczskutkiichzaakceptowaniasprawią,żetakawersjateoriiinwestycjizamiast
dopomóc,utrudniarozstrzyganieproblemówwystępującychprzyocenieprojektu.
Byćmożewłaśniedlategostajesięcorazmniejwidoczna.Dotyczytozarównoin-
żynieriiekonomicznej,jakteżbudżetowaniakapitałowego.
2.2.Teoriawymiarówwielkościekonomicznych
Wwydanejw1960r.książceAStudyintheTheoryofInvestment(por.[34])Haavelmo
napisał:
