Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Muzeaiflashmoby
27
Wprzeciwieństwiedoinnychmyślicielipodejmującychnamysłnad
HolokaustemKertészuważa,iższtukapotrafiopowiedziećoZagładzie.
Twierdziwręcz,żemożeoniejmówićdwojako.Zzastosowaniemzapa-
dającychwpamięć,mitycznychobrazów.n[ł]obrazHolocaustumo-
żemywytworzyćjedyniedziękiestetycznejsilewyobraźni”54.Wówczas
sztukęrozumiećnależyjakojęzykwyobrażonyiwytworzony,aniedany
raznazawsze(wdokumentachnaprzykład).Tużobokistniejesztuka
świadków-PrimoLéviegoiTadeuszaBorowskiego55-któratakżema
źródłowwyobraźni,znajdujesięjednakwmiejscuuprzywilejowanym,
botonaniejtekstyoddalonelubpozbawionecałkowiciezwiązkówzhi-
storiąpowinnysięwzorować.
Stwierdzając,żenobózliterackimożnasobiewyobrazićjedynie
jakotekstliteracki,jakorzeczywistośćjużnie”56,autorAngielskiejfla-
giwszedłwpolemikęzmyślicielamitakimijakBerelLang,którzynie
znaleźliwopowiadaniuoHolokauściezastosowaniadlametafory.Mia-
łaonabyćgrzechemprzeciwkonkretnościidosłownościHolokaustu57
Red.M.Głowiński,K.Chmielewska,K.Makaruk,A.Molisak,T.Żukowski.
Kraków2005,s.16-17.
54I.Kertész:Języknawygnaniuł,s.39.
55Kertészwłączaichdonielicznegogronatwórców,którzyzdołalizHolokaustu
uczynićliteraturęnaświatowym,wyjątkowowysokimpoziomie.Sąwśródnich
także:PaulCelan,JeanAméry,RuthKléger,ClaudeLanzmanniMiklósRadnóti.
Por.tamże,s.123.OzupełnieinnymrodzajumitupiszeAlinaZiębińska-Witek:
nKonsekwencjąrozpatrywaniazagładyŻydówwkategoriachspiskowejwizjidziejów
jestrównieżuznanieHolocaustuzamit(wsensiezwykłegokłamstwa).Historycy
nazywającysiebierewizjonistamiuzasadniająabsurdalnośćHolocaustu,uważajągo
zasowieckąpropagandę,którąStalinowi,jakozwycięzcy,udałosięwprowadzićdo
podręcznikówhistoriijakofakt”.A.Ziębińska-Witek:Holocaust.Problemyprzed-
stawiania.Lublin2005,s.43.Wspomnianymitmagłówniewartośćpropagando-
wą.Imwyraźniejpodkreślasięmęczeństwoofiar,tymbardziejwidaćbestialstwo
reżimuhitlerowskiego.ZdaniemZiębińskiej-Witek,nWiecznakampanianarzecz
Holocaustujestwykorzystywanadousprawiedliwianiaamerykańskiejpomocydla
Izraela”.Tamże.
56I.Kertész:Dziennikgalernika.Przeł.E.Cygielska.Warszawa2006,s.176.
57PiszeotymKatarzynaChmielewskawszkicuLiterackośćjakoprzeszkoda,lite-
rackośćjakomożliwośćwypowiedzenia,opróczpozostałychzarzutówLanga,sformu-
łowanychpodadresemliteratury,przypominająckilkainnychstanowiskwobecpisa-
