Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
ZbigniewRykiel
procesuposocjalistycznejdezindustrializacjiipozbawionąfunkcjiponadkrajo-
wychŁódźdałobysięnatomiastdołączyćdotegozbioruznajwyższątrudnością.
AspiracjemetropolitalneRzeszowamożnaoceniaćalbowkategoriachambicjo-
nalnych16,albowkategoriachniekompetencjimerytorycznej,polegającejnapo-
myleniumetropoliizregionem.AspiracjemetropolitalneZielonejGóry17należy
natomiastuznaćzakuriozum.
Wtymmiejscutrzebakonieczniedodać,żepodstawąuznaniadanegoukładu
osadniczegozametropolięjakjużwspomnianopełnioneprzezeńfunk-
cje,niezaśdecyzjeadministracyjneaniprzetargipolityczne.Wartowięcza-
uważyć,żepowstaław1990r.UniaMetropoliiPolskichzostałazałożonaprzez
prezydentówpięciumiast:Warszawy,Krakowa,Poznania,WrocławiaiGdań-
ska,copotwierdzawskazanąwyżejograniczonośćzbioruośrodkówmetropoli-
talnychwPolsce.ObecniedoUniinależytakżesiedemkolejnychmiast:Łódź,
Szczecin,Bydgoszcz,Katowice,Lublin,BiałystokiRzeszów,cotrzebaocenić
jakopomieszaniepojęćmetropoliiimiastgłównych18.UniaMetropoliiPolskich
jestczłonkiemstowarzyszonymŚwiatowegoStowarzyszeniaWielkichMetropo-
liiMetropolis,któregoczłonkiemzwyczajnymzmiastpolskichjesttylkoWar-
szawa.
WramacheuropejskiegoprogramuEuropejskiejSieciObserwacyjnejRozwo-
juTerytorialnegoiSpójnościTerytorialnej(EuropeanSpatialPlanningObserva-
tionNetwork,ESPON)zidentyfikowanofunkcjonalneobszarymiejskie(Functio-
nalUrbanAreas,FUA),wyróżniającEuropejskieMetropolitalneObszaryWzro-
stuMEGA(MetropolitanEuropeanGrowthAreas)czterechkategorii.Zmiast
polskichdogrupypotencjalnychmetropoliieuropejskich(IIIrzędu;potential
MEGA)zaliczonotylkoWarszawę,dosłabowykształconychmetropoliieuro-
pejskich(IVrzędu;weakMEGA)natomiastsiedemdalszychmiast:Kraków,Ka-
towice(konurbacjękatowicką),Trójmiasto,Poznań,Wrocław,ŁódźiSzczecin.
Tenzbiórośmiumiastwydajesięzawieraćmaksymalnąliczbęośrodków,które
napodstawiekryteriówfunkcjonalnychmożnabyuznaćzametropoliebezprzy-
miotnikowe.
Wartododać,że19metropoliajestformąmiasta,onotobowiem,niezaś
omówionadalejaglomeracjamiejska,przekształcasięwmetropolię.Koncepcja
16B.Jałowiecki,Społecznaprzestrzeń...
17K.Łatwiński,Metropolia:fantazjaczykonieczność?,nPuls”2008,nr2(114),s.16–17.
18K.Dziewoński,Systemsofmainurbancentres(functioningwithinnationalsettlement
systems),[w:]Nationalsettlementsystems.Comparativetopicalstudies,red.K.Dziewoński,
M.Jerczyński,nGeographiaPolonica”1983,nr47,s.103–120;Z.Rykiel,Powiązaniaaglomeracji
miejskichwkrajowymsystemieosadniczym,nCzasopismoGeograficzne”1985,nr56,s.173–181.
19Dalszaczęśćniniejszegorozdziałuopierasięnapoglądachpiszącegotesłowa,wyrażonych
wankieciept.nMetropolieiobszarymetropolitalnewPolsce”,wktórejautorbyłjednym