Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Koncepcjemetropoliijakoformymiastairegionu
43
miejskąwyznaczasięwięcnapodstawiewybranychcechstrukturyregionalnej,
niezaśnapodstawiewidocznegonamapachtopograficznychzasięguzabudowy
miejskiej.
Pojęcienzgrupowaniamiast”,używanewopracowaniachstatystycznych,czę-
stozresztąpodnazwązespołówmiejskich35,rozumianojakozespołymiastprzy-
legającychdosiebiegranicamiadministracyjnymi36.
Najpowszechniejznanąkoncepcjąfunkcjonalnąosadnictwawielkomiejskiego
jestkoncepcjanobszarumetropolitalnego”.WStanachZjednoczonychpodpoję-
ciemtymrozumiesięobszarpowiązanyfunkcjonalnie(głównieprzezcodzienne
dojazdydopracy)zmiastemliczącymponad50tys.mieszkańców.Przybadaniu
powiązańfunkcjonalnychpowstajejednakkwestiametodologicznajednostkiprze-
strzennej,którejpowiązaniazmiastemsiębada.Zewzględówpraktycznychza
jednostkitakieprzyjmowanoterytorialnejednostkipodziałuadministracyjnego,
tymbardziejżeobszarymetropolitalnewyznaczanogłówniedocelówstatystycz-
nych.WStanachZjednoczonychtymijednostkamiterytorialnymibyłyzasadniczo
powiaty,naobszarachogęstościzaludnieniaporównywalnejzwarunkamieuro-
pejskimiprzyjmowanonatomiastgminy37.
Koncepcjandziennegosystemumiejskiego”opierasięnazałożeniu,żeade-
kwatnąmiarąliczbyludnościwspółczesnegowielkiegomiastajestnietyledeter-
ministycznierozumianawielkośćwyrażonaliczbąmieszkańców,ileraczejpro-
babilistycznierozumianawielkośćwyrażonastopniemuczestnictwa38wfunkcjo-
nowaniumiasta,awięckoncepcjabliskasocjologii,szkodawięcżemałozna-
nasocjologom.Wzwiązkuzrozdzieleniemmiejsczamieszkania,pracy,usług
iwypoczynkuobszaremlokalizacjizbiorowościmiejskiejjestnietyletradycyjnie
rozumianemiasto,ileobszar,wramachktóregodomykająsiędobowezacho-
waniaprzestrzennetejzbiorowości,awięcdziennysystemmiejski39.Pierwszym
przybliżeniemdelimitacjidziennegosystemumiejskiegojestprzytymdelimitacja
odpowiedniegometropolitalnegorynkupracy40.
35Statystykamiastiosiedli1945–1965,GUS,nSeriaStatystykaRegionalna”1967,nr6.
36Z.Gontarski,ObszarymetropolitalnewPolsce.Delimitacjaicharakterystykastruktury
przestrzennej,nBiuletynKPZKPAN”1980,nr109.
37P.Korcelli,ProblematykaregionówmetropolitalnychwStanach...
38W.Alonso,Theeconomicsofurbansize,nRegionalScienceAssociation,Papers”1971,
nr26,s.67–84.
39P.Korcelli,Aglomeracjemiejskiewsystemachosadniczych,nPrzeglądGeograficzny”1976,
nr48,s.589–598.
40P.Hall,R.Drewett,H.Gracey,R.Thomas,ThecontainmentofurbanEngland,t.1–2,
London1973.
