Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
ZbigniewRykiel
Koncepcjanregionumiejskiego”,zwanegoczęsto,chociażtautologicznie,
nfunkcjonalnymregionemmiejskim”41,opierasięnaspostrzeżeniu,żedzien-
nesystemymiejskieniewyczerpującałegoobszarukraju,gdyżobejmujątylko
obszary,wramachktórychdomykająsiędobowezachowaniaprzestrzennezbioro-
wościwielkomiejskich.Zachowańprzestrzennychczłowiekaniedasięnatomiast
sprowadzićdosumyjegozachowańdobowych,gdyżwrepertuarzejegozacho-
wańprzestrzennychsąrównieżzachowaniaocyklutygodniowym,miesięcznym,
kwartalnymirocznym.Natejpodstawiecałyobszarkrajudzielisiębezresz-
tymiędzyregionymiejskie,gdyżwobrębieekumenyniemaobszarów,które
wdostateczniedługimcyklu(conajwyżejjednakrocznym)niebyłybypowiązane
zktórymśzośrodkówregionalnych42.
Koncepcjanpolamiejskiego”jestwpewnymsensieprzeciwstawieniem
wszystkichomówionychwyżejkoncepcjiukładówregionalnych.Nawiązujeona
doklasycznejkoncepcjirdzeniaiperyferii,zwracającjednakuwagęnamający
wcześniejczypóźniejnastąpićzmierzch–znanejzpoprzednichujęć–epoki
dominacjirdzenianadperyferiami43.Koncepcjapolamiejskiegojestzwiązana
zepokąpoprzemysłową(postindustrialną)icharakteryzującymjąwzrostemza-
trudnieniawsektorzetrzecim,azwłaszczaczwartym,wtymzsubstytucjąprzepły-
wówfizycznychprzezinformacyjne44.Lokalizacjadziałalności,awięcimiejsc
pracy,związanychztymidwomasektoramijestwznaczniemniejszymstop-
niuzdeterminowanarozwojeminfrastrukturytechnicznejikorzyściamiaglome-
racji.Wzwiązkuzpostępemtechnicznymwdziedzinietransportu,zwłaszczazaś
telekomunikacji,zasięgcodziennychkontaktówzbiorowościmiejskiejnietylko
znaczniesięrozszerza,aleizmieniawkierunkuzanikudominacjifunkcjonalnej
centrumnadperyferiami.Prowadzitodozanikuintegracjiprzestrzennejjakowa-
runkuintegracjispołecznejiwzrosturoliukładównieciągłychprzestrzennieoraz
niehierarchicznegoukładudyfuzjiinnowacji.
41P.Korcelli,RegionymiejskiewsystemieosadniczymPolski,[w:]Studianadmigracjami
iprzemianamisystemuosadniczegowPolsce,red.K.Dziewoński,P.Korcelli,nPraceGeograficze
IGiPZPAN”1981,nr140,s.189–212.
42O.D.Duncan,W.R.Scott,S.Lieberson,B.D.Duncan,H.H.Winsborough,Metropolis
andregion,Baltimore1960;K.Dziewoński,HipotezaprzekształceńsieciosadniczejPolskidoroku
2000,[w:]Prognozyrozwojusieciosadniczej,nKomitetBadańiPrognoz«Polska2000»PAN”1971,
nr2,s.96–107;Z.Rykiel,Strukturyprzestrzenneregionukatowickiego,[w:]Strukturyiprocesy
społeczno-demograficznewregioniekatowickim,red.Z.Rykiel,nPraceGeograficzeIGiPZPAN”
1989,nr151,s.17–22;Z.Rykiel,Koncepcjeidelimitacje...,s.9–20.
43J.Friedmann,J.Miller,Theurbanfield,nJournaloftheAmericanInstituteofPlanners”
1965,nr31,s.312–319.
44A.Lisowski,Formawspółczesnegomiasta–nowystaryproblem,[w:]Współczesneformy
osadnictwa...,s.35–44.
