Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Koncepcjemetropoliijakoformymiastairegionu
49
lujegorozwoju,leczwceluosiągnięciazysku70,procesmetropolizacjinasila
zjawiskodominacjimetropoliinadjejzapleczem,prowadzącniedoodśrodkowej
dyfuzjiczynnikówrozwoju,leczdodrenażuzasobówzperyferii.Pouczającym
przykłademwskaliPolskijestpodtymwzględemWarszawa,wskaliglobalnej
natomiastwzrastającamarginalizacjaAfryki.Prowadzitododobrzejużugrunto-
wanegowliteraturzepoglądu,żeurbanizacjajestfunkcjąakumulacjikapitału71,
metropoliezaśformamiprzestrzennymistosunkówprodukcjiwspółczesnego
kapitalizmu72,rozwójjestnatomiastprzyczynąpolaryzacjiprzestrzenispołeczno-
-ekonomicznej.Postulatwyrównywaniarozwojumazaśpostaćoksymoronu,gdyż
rozwójjestzdefinicjinierównomierny73.
Istotąmetropoliiniehierarchicznepowiązaniawsiecimetropolii,nie
zaśhierarchicznepowiązaniazeswoimregionem.Jeślimiastomasilniejsze
powiązaniezeswymregionem,toniejestmetropolią.Rozwójmetropoliinie
dokonujesięnazasadachaltruistycznych,leczkonkurencyjnych,zapleczesłuży
więcmetropoliidodrenażujegozasobówiumacnianiawłasnejdominacji.Nie
znaczytojednak,żefunkcjemetropolitalneniemogąsięprzyczynićdopoprawy
pomyślnościpozostałejczęściregionu,tyletylkożeniejesttoroląmetropolii,
aróżnicepoziomurozwojumiędzymetropoliąajejzapleczemmająszanseraczej
rosnąćniżmaleć.
Metropolieakonkurencyjność
Podpojęciemkonkurencyjnościmiastarozumiesięzazwyczajzestawcech,
dziękiktórymjestmożliweutrzymaniejegostabilnegorozwojuspołecznego
igospodarczegoorazzdolnośćdokonkurowaniazinnymiośrodkamimiejskimi
ozasoby.Konkurencyjnośćterytorialnajestzdolnościągospodarkilokalnejlub
regionalnejdozapewnieniawzrostupoziomużyciamieszkańców74.Podstawowym
warunkiemkonkurencyjnościjestinnowacyjność.
Przyjmujesię,żekonkurencyjnośćukładówterytorialnychjestfunkcjączte-
rechczynników:1)uwarunkowańczynnikówprodukcji,2)popytuwewnętrznego,
70F.E.I.Hamilton,G.J.R.Linge,Spatialanalysis,industryandtheindustrialenvironment:
regionaleconomicsandindustrialsystems,London1984.
71D.Harvey,Theurbanizationofcapital,Oxford1985;D.Harvey,Flexibleaccumulation
throughurbanization:reflectionson(post-modernism?intheAmericancity,nAntipode”1987,
nr19,s.260–283;D.Harvey,Theurbanexperience,Baltimore1989.
72D.Harvey,Thelimitstocapital,Oxford1982;D.Harvey,Spacesofcapital:towards
acriticalgeography,London2001.
73G.Gorzelak,B.Jałowiecki,Europejskiegranice:jednośćczypodziałkontynentu?,nStudia
RegionalneiLokalne”2000,nr2–3,s.6.
74E.J.Malecki,Knowledgeandregionalcompetitiveness,nErdkunde”2000,nr54.