Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ściokrągłychplacówdlausprawnieniakomunikacji.Ruchokrężnyzostałwprowa-
dzonydopierow1907roku,kiedyzastosowanokoncepcjęncarrefouràgiration”
Eugene’aHénardanaPlaced’Etoile
13
.
Wzdłużgranicmiastazaplanowanopaszieleniotaczającyśródmieścieiłączący
dwawielkieparki.NazachodziepowstałeleganckiBoisdeBoulognewsąsiedztwie
nobliwej16dzielnicytworzącejburżuazyjnąprzeciwwagędlastarej,arystokratycz-
nejFaubourgSaint-GermainulokowanejwcentrumParyża.BoisdeVincennesna
wschodzieParyżabyłprzeznaczonydlaklasyrobotniczej.Uwzględnianiezieleni
jakoważnegoelementuestetycznegoiwentylacjiwmieściebyłomiędzyinnymi
rezultatemosobistychupodobańNapoleonaIIIpojegopobyciewLondynie,alewy-
nikałogłówniezpragmatycznegopodejściadoprzestrzenimiejskiej.Poprawajej
higienysłużącapodniesieniujakościżyciamiałazapobiegaćnastępnymrozruchom,
byłateżniezbędnawcorazwiększymskupiskuludności.Byprowadzićregulację
Paryża,wprowadzonoprzepisydotyczącewywłaszczaniadlacelówpublicznych,jak
nDécretrélatifauxruesdesParis”z1852roku,wzorowanenaprawieangielskim
z1841roku.
WzwiązkuztymiprzemianamizmieniłsięcharakterirolaulicywXIX-wiecznym
mieście.Zadrzewioneesplanadyzpodwójnąjezdniąialejąpośrodkustawałysię
miejscemtowarzyskiejikulturalnejaktywnościparyżan,salonemmiasta.Rola
nkorytarzaulicy”ijejdominacjawnowymobraziemiastawynikałazpanujących
wXIXwiekurelacjimiędzysferąpublicznąiprywatną,dlaktórychgranicę–rów-
nieżregulacjiprawnych–stanowiłyfasadybudynków.Ichujednolicenie,wprowa-
dzoneprzezprefektaParyżaprzygłównychplacachiulicach,nadałomiastuupo-
rządkowanywygląd,wymuszającuzgodnieniegabarytówkamienic,cozostanie
omówionewdalszejczęścirozdziału.Rolęfasadymiędzysferąprywatnąipu-
blicznąpotwierdzapozostawienieprzezHaussmannachaotyczniezabudowanych,
zatłoczonychwnętrzkwartałów,cowznacznymstopniupodważałozdrowotne
założeniajegoreformy.Ponadtoprzeprowadzanewyburzeniaspowodowały,że
znacznaczęśćnajuboższychmieszkańcówprzeniosłasięnaprzedmieściaParyża,
tworząctamdzielnicęslumsów
14
.
PrzebudowaParyżaiwprowadzonerozwiązaniastanowiłypunktodniesieniadla
wieluinnychmiast,choćzewzględunazakresprowadzonychpracbyłynaśladowa-
nejedyniefragmentarycznie.Możnajetraktowaćjakopodstawępóźniejszych,XX-
-wiecznychkoncepcjisanacjihistorycznejzabudowy.NaciskpołożonyprzezNapole-
onaIIIiHaussmannanafunkcjonalnepołączeniakomunikacyjnezarysowane
zrozmachemprzekraczającymaktualnewymagania,pragmatycznerozwiązaniasłużą-
cepodniesieniustanubezpieczeństwaimożliwościpanowanianadmiastem,uwzględ-
nieniewymogówhigienyłączniezewzględamireprezentacji,estetykiitechnikisą
elementamiświadczącymionowatorskimpodejściudoorganizmumiejskiego,co
13
Hall(1986,s.273).
14
Winnychmiastachrozwójprzedmieśćbyłwwiększymstopniustymulowanyprzezrozwój
przemysłuiprzyfabryczneskupiskarobotników.
22
