Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
townscape)
55
,abyłoinspirowanerozwiązaniamiparyskiejruedeRivolizoknami
kamienicwychodzącyminaparkkrólewski.Koniecznośćzmianyplanuzdecydo-
wałaospecyficznym,malowniczymcharakterzeulicy
56
,projektowanejokoło1812
rokuprzezJohnaNasha(1752-1835).Widocznejesttoszczególnienazakrzywie-
niutheQuadrant,którezaokrąglonąliniąomijazbytdrogiedowykuputereny
iprzesuwarównolegleośulicy.TękrzywiznęNashmistrzowskopodkreśliłprzez
ujednolicenieelewacjiorazwprowadzeniepodcieniwysuniętychprzedlicobudyn-
ków,zklasycyzującymikolumnamisięgającymidodrugiegopiętraizwieńczony-
midługąbalustradą.Dodatkowąkorzyściątegorozwiązaniabyłoukryciesklepów
iochronakupującychprzedwilgotnościąangielskiegoklimatu
57
.
WodróżnieniuodrozwiązańparyskichNashnieujednoliciłcałościulicy,lecz
wykorzystującjejzakrzywionybieg,wydobyłodrębnośćposzczególnychodcin-
ków.Bazującnaformachklasycystycznych,zespołyChesterTerraceiCumberland
Terracetworząodmiennewwyraziepierzeje.KamieniceChesterTerracezostały
połączonewdługina280metrównszeregowiec”–zrytmizowanyprzezwysunięte
portykiwejściowe–zgórnympiętremodciętymgzymsemoddolnychwyższych
kondygnacji.NatomiasttrzykamieniceCumberlandTerraceotrzymaływspólną
fasadęopałacowymcharakterzezryzalitowopodkreślonąosiąinarożnikami.
*
NowarolaicharakterulicywXIXwiekuwyrażałysięwsposobiearanżowania
jejprzestrzeni.Roślinynabulwarachdającecieńiłagodząceliniebudynkóworaz
podkreślającereprezentacyjnośćkamienic,latarniepozwalającebezpieczniekorzy-
staćzulicypozmroku,zczasemkawiarnieisklepynobilitowałyniektóreulicedo
rolimiejskichsalonów,znajsłynniejszymiChamps-Elysées,wiedeńskimiringami
obokOperyiUnterdenLindenwBerlinie.Tozarazemwskazuje,żenastąpiła
utratafunkcjitychulicjakomiejscapracyimieszkania,utrataichnprywatności”
58
,
kameralnościżyciacodziennego.Wielkiebulwarystałysięrodzajemsceny,miej-
scempromenadowaniaizwiązanejztymokazałości,nadawaływybranymczę-
ściommiastawielkoświatowyblichtr.
nNapoleonIIIiHaussmannwykoncypowalimiastojakodziełosztukiipublicz-
nyspektakl,sięgającprzytymdotradycyjnychśrodkówkształtowaniamiasta–
eleganckie,szerokieiprosteulice,ujętepaństwowymibudynkamizbogato
ukształtowanymifasadamiiarchitektoniczniepodkreślonymipunktamizbiegu”
59
.
JednymzpiewcówmiastabyłAugustEndell.Wprawdziekrytykowałmonotonię,
55
Por.:KieB(1991).
56
NieprzypadkowotraktujesięRegentStreetjakoulicęnawiązującądozałożeńangielskichpar-
kówkrajobrazowych.
57
Podcieniazostałyusuniętew1848roku,gdyelewacjeprzebudowanowedługplanówsirJame-
saPennethorne’a.
58
59
Führ(1989,s.63).
Brunn(1999,s.107).
36
