Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mistrzrozmowy.Owypowiedziachprzygodnych...
25
rozmów.Wiadomoteż,żeniektórewspomnieniasamzapisywał.Posia-
danąwiedzęwykorzystał,publikujączebranemateriaływprasie,atakże
wŻywocieAdamaMickiewicza(Poznań1890–1895),wktórymautor-
skanarracjabiograficznanierzadkowykorzystujewypowiedzisamego
poety.Jednakgronodziewiętnastowiecznychbiografów,którzywydat-
nieprzyczynilisiędozrekonstruowaniaiutrwaleniaobrazumówiące-
go,rozmawiającegoMickiewicza,jestliczniejsze.Należydoniegom.in.
WładysławBełzajakotwórcaKronikipotocznejianegdotycznejzżyciaAda-
maMickiewicza(Lwów1884)czyJanŁuba,autorkompendiumAnegdoty
zżyciaAdamaMickiewicza(Warszawa1898).
Oczywiściewstopniunajwyższymcelgromadzeniaipoznawania
MickiewiczowskichrozmówosiągniętowwydaniusejmowymDziełwszy-
stkichpisarza,których–jakpamiętamy–tomXVI,zatytułowanyRoz-
mowyzAdamemMickiewiczem,azredagowanyprzezStanisławaPigonia,
obejmujeobszernyzbiórzapisówrozmówzpoetą,zachowanychwroz-
maitychpismachinnychautorów,wtymwpamiętnikach,dziennikach,
listach,prywatnychnotatkach.Najwyraźniejoralnyaspekttwórczości
Mickiewiczainteresowałówczesnychwydawcówdziełpoety–przypom-
nijmy,żePigońprzygotowałdodrukuwramachtejżeedycjirównież
Mickiewiczowskieprzemówienia,któreznalazłysięwtomieXI.Trzeba
dodać,żewroku1958badaczponownieopracowałrozmowypisarza,
dokonująctymrazeminnegowyboruzposiadanegomateriału(część
wcześniejodnotowanychrelacjizrozmówniezostałatuuwzględniona,
wziętopoduwagęnatomiastnowemateriałyorazniektóreprzemówie-
niapoety)iproponującinnyukładtomu,noszącegotymrazemtytuł
AdamaMickiewiczawspomnieniaimyśli.Wroku1933Pigońdążyłdoza-
rejestrowaniakażdejodnalezionejwypowiedzipoety,chodziłobowiem
ofiprzybliżonąkompletność”zbioru,ostatecznieskomponowanegowe-
3
długkryteriumchronologicznegoiosobowego.Polatachbadaczzarzu-
ciłtenukład:zarównoosobyrozmówców,jakichronologiarozmów
zeszłynaplandalszy,botymrazemnajważniejszyokazałsięichukład
rzeczowy,awięcuporządkowanietematyczne.Tedwazasadniczoróż-
niącesięodsiebiewydaniarozmówMickiewiczaświadcząotym,jak
zmieniałsięstosunekPigoniadozgromadzonegomateriału,awkon-
sekwencji,jakzmianieulegałrównieżsposóbjegointerpretowania.
Edytorpoczątkowozaproponowałlekturęrozmówjakoźródławiedzy
obiografiiiosobowościpisarza,widzianejprzezpryzmatkontaktów
3
Zob.S.Pigoń,Słowowstępne,w:AdamaMickiewiczawspomnieniaimyśli,zrozmówiprze-
mówieńzebrałioprac.S.Pigoń,Warszawa1958,s.13.
