Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
AGNIESZKAZIOŁOWICZ
Którenimsłuchtwójisercedościgną,
Wustachwietrzeją,napowietrzustygną?
(WR,I,201)
Jednakszczególniedobitnie,sentencjonalniekwestiętęujmujeMickie-
wiczwŻalurozrzutnika:
Kochanek,druhów!ileżwasspotkałem,
Ileżtooczujakgwiazdprzeleciało!
Ileżtorączektonącuściskałem!
Aserce?–nigdyzsercemniegadało!
(WR,I,407)
Wolnochybazaryzykowaćtezę,żenaszkicowanypowyżejideałrozmo-
wyprawdziwejtowarzyszyłMickiewiczowistale,pomimozmieniających
sięokoliczności,wktórychwystępowałjakorozmówca.Brakstosow-
nejdokumentacjiniepozwalanaszczegółowącharakterystykęrozmów
prowadzonychprzezMickiewiczawczasachjegolitewskiejmłodości,
12
alejużniektórerozmowyzokresupobytupoetywRosjiizpierwszych
latemigracjiwzbudziłyzainteresowanienatylesilne,byjezapisywać
ikomentować.Wiemywięc,żerozmawiającyMickiewicz–zarówno
wRosji,jakiwRzymie–bywałduszątowarzystwa,centrumsalonowe-
gospotkania,żeformułowaneprzezniegoopinie,celne,pełnedowci-
pu,erudycji,intelektualnejgłębiioryginalności,atakżewyczuwanego
przezzgromadzonychgeniuszu(któregokulminacjąbyłyoczywiście
improwizacje),koncentrowałynanimbezresztyuwagęotoczenia:
Wtowarzystwie[...]jest[...]iowszem,bardzoswobodny,ujmujący.[...]
Talentjegodojrzał,rozmowa,zasilonatym,cowidziałicoczytał,nosi
nadtopiętnojegobogatejimaginacji.Lubiterazmówićdużo,jegogłos
częstosamtylkosłychaćwzgromadzeniuikażdyskwapliwieuciszasię,
abygosłuchał.(MikołajMalinowski;R,22)
ZarazemMickiewiczniestroniłodtowarzyskichrozmówwwąskim
gronie,podczasktórych,pełenpowagi,prostotyiskromności,fijakby
lękałsięokazaćswojąwielkość”–cozauważyłaAnkwiczówna(W,23).
Jednakiwtrakcietychkameralnychspotkańjegorozmowamiałabyć
fiżywa,pełnarozmaitych,ciekawychwieści”,namiaręwybitnejindywi-
12
NienotowanowtymokresiewypowiedziMickiewicza,bo–jaksłuszniezauważyłPigoń
(dz.cyt.,s.6)–stałonwówczasfiwszeregukilkuinnychprzodującychkolegów”.
