Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie:wokółprzedmiotubadań
13
nymiidącezatymtrzypodstawoweprzekroczenia,jakiemogąwystąpić
wautonarracjach:„1)wypaczenieprawdybiograficznejlubhistorycznej,
2)naruszenieprawadoprywatnościoraz3)niemożnośćwykazanianor-
matywnychwzorcówosobowości”25.Autorilustrujeswojątezęrozpatru-
jącprzykładytekstówautobiograficznychiichrecepcji.Łączącobiepro-
pozycjebadawcze,CzermińskiejiEakina,mijaniesięzprawdąnależa-
łobyuznaćzaświadomeinieświadomeukrywanieprawdy,realizowane
wtekściewpostaciprzemilczeńiprzekształceń.
MieczysławDąbrowskikryzysreferencjalnościautobiografiido-
strzegawradykalnychzmianachmyśleniaoczłowieku,jakiemiały
miejsceodkońcaXIXwiekuwzwiązkuznowymiprądamiwfilozofii
ipsychologii.Rozbicieprzeświadczeniaointegralnościosobyludzkiej
podważyłopodmiotowośćwypowiedzistanowiącejlegitymizacjęjej
prawdziwościiwiarygodności26.Pesymistycznyobrazczłowiekapogłę-
biłsiępoHolokauście27.Odrodzenieautobiografizmu,popularnośćwy-
powiedziocharakterzeautobiograficznymzdaniembadaczawynikają
zpotrzeby„przezwyciężeniaprzygodnościorazincydentalnościistnienia
iposzukiwaniasensudlaniego”28.Zewzrostemzainteresowanialudzką
podmiotowością,zpowrotemdoautorawyklętegoprzezstrukturalizm
wiążąpopularnośćformautobiograficznychtakżeinnibadacze29.Podob-
nestanowiskozajmujeLejeune,polemizujączeswoimiprzeciwnikami,
„wierzącymiwliteraturę”.Kładzieonnacisknalekturęautobiografii,
wktórejczytelnicy,wprzeciwieństwiedolekturyutworówfikcjonal-
25
P.J.Eakin,Wymoginarracji,wymogitożsamości,„TekstyDrugie”2009,nr4,
s.146.
26
M.Dąbrowski,(Auto)biografia,czylipróbatożsamości,w:tegoż,Swój/obcy
/inny.Zproblemówinterferencjiikomunikacjimiędzykulturowej,Izabelin2001,
s.148.
27
Tamże,s.149.
28
Tamże,s.150.
29
Zob.,Z.Łapiński,Biografiapisarzawdziełachipozadziełami,w:Sporne
ibezsporneproblemywspółczesnejwiedzyoliteraturze,red.W.BoleckiiR.Nycz,
Warszawa2002,s.129.
