Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wczęścipoświęconejanalizieutworówliterackich,szczególniewrozdzia-
łachpierwszymidrugim,zwłaszczapoprzezustaleniekręgówpodległości
kolonialnej:religijnej,językowej,ekonomicznej,kulturowejipolitycznejoraz
zdefiniowaniaelementówoparciaprzytworzeniutożsamościwtakichkate-
goriach,jak:swojskość,tradycja,przynależnośćgeograficzna,plemienność.
WtrzecimrozdzialezgodniezpostulatamiHomiegoBhabhyzwrócęuwagę
nahybrydowąrzeczywistośćukładającąsięwntrzeciąprzestrzeń”,wyodręb-
nionąnastykutradycjiliterackichikulturowych,znajdującąsięgdzieśmiędzy
dychotomiąswój–obcy
18
.PostulatBhabhyświetnierealizujesięwpropo
-
nowanejprzezEwęŁukaszyktranskolonialności19,będącejnowymetapem
stosunkówmiędzybyłąmetropoliąizależnymiodniejterytoriami,etapem
wykluczającymdawnezależnościkolonialneipostkolonialne.
Mającnawzględzietowszystko,przedstawiamtrzyrozdziały,zktórych
każdyjestpoświęconyjednejideipolitycznej–nieodmiennieeuropejskiego
pochodzenia–którawpłynęłanarozwójświadomości,tożsamościitwór-
czościliterackiejwkrajachAfrykijęzykaportugalskiegoiprzezjejpryzmat
analizujęwybraneutworyposzczególnychgeneracjipisarzy:wspomniane
jużpokolenieClaridade,Mensagemiliteraturynajnowszej.
Pierwszyrozdziałksiążkitraktujeosprawachkolonialnych,toznaczy
opróbieułożeniasiępokoleniaClaridade,cechującegosięjużświadomością
własnejodrębnościodmetropolii,właśnieztąmetropolią.Drugirozdział
dotyczyzagadnieńpostkolonialnych–choćmoglibyśmydyskutowaćotym,
nailejesttopostkolonialnośćwobecPortugalii,natomiastkolonialność
przeł.N.Bloch,WydawnictwoPoznańskie,Poznań2011;G.Ch.Spivak,Strategiepostkolonialne,
przeł.M.Kropiwnicki,A.Górnyiin.,KrytykaPolityczna,Warszawa2011.Takichodnoszą-
cychsiędoliteraturafrykańskichjęzykaportugalskiegoniemazbytwiele,np.W.Charchalis,
R.Diaz-Szmidt,E.Siwierska,M.Szupejko,Współczesneliteraturyafrykańskiewświetlebadań
postkolonialnych,Aspra,Warszawa2015.Wjęzykuportugalskim,np.:A.M.Leite,Literaturas
africanaseformulaçõespós-coloniais,Ed.Colibri,Lisboa2003;F.Noa,Império,mitoemiopia-
Moçambiquecomoinvençdoliterária,Caminho,Lisboa2002;B.deSousaSantos,EntrePróspero
eCaliban:colonialismo,pós-colonialismoeinteridentidade,w:A.S.Ribeiro,M.I.Ramalho(red.),
Entresereestar-RaizesPercursoseDiscursosdaIdentidade,Afrontamento,Porto2002;P.La-
ranjeira,Literatiracânone,poderpolitico,Maralém2002,1;I.Mata,Literaturasafricanasdelingua
portuguesa:redesdecumplicidade,perversasfronteiras,w:eadem,Literaturaangolana:silênciosefalas
deumavozinquieta,Maralém,Lisboa2001;I.Mata,Aperiferiadaperiferia-oestatutoperiférico
dasliteraturasafricanasdalinguaportuguesa,w:eadem,Literaturaangolana:silênciosefalasdeuma
vozinquieta,Maralém,Lisboa2001;orazPh.Peres,TransculturationandResistanceinLusophone
AfricanNarrative,UniversityPressofFlorida,Gainesville1997.
18
H.Bhabha,Miejscakultury,przeł.T.Dobrogoszcz,WydawnictwoUniwersytetuJagiellońskiego,
Kraków2010.
19Cf.E.Łukaszyk,Muzeumkolonialne,postkolonialne,transkolonialnejakomodelświata:przykład
portugalski,brytyjskiimalajski,nKulturaiSpołeczeństwo”2015,3;eadem,Humanistyka,która
nadchodzi.Wposzukiwaniukondycjitranskulturowej,DiG,Warszawa2018.
11
