Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Abypostawionezadaniezrealizować,koniecznejestodwołaniesię
dodwóchistotnychzagadnień,amianowicieliteraturyjakoideologiioraz
wszechobecnegowbadaniachpostkolonialnychproblemukształtowania
tożsamości.Trzecimfilaremteoretycznymniniejszegoopracowaniabędzie
odwołaniesiędopraczdziedzinygeopoetyki,stanowiącejgałąźstudiów
kulturowych.
OdnoszącsiędoPawłaWolskiego4iJoannyCieplińskiej5przyjmuję,że
literaturajestideologią,każdytekstliterackijestnośnikiemjakiejśidei.Stąd
pisanienaprzykładopejzażachAngoliczyWyspZielonegoPrzylądkawpew-
nychokreślonychsytuacjachikontekstachstajesiędeklaracjąpolityczną
iideologiczną.Tworzenieliteraturynjakodziałalnościowymiarzeimmanen-
tnieideologicznym”
6
samowsobiejestjużdeklaracjąpolitycznąiideologiczną,
acozatymidzie–dobórtematówizagadnieńporuszanychwtwórczości
literackiejtakżestajesiętakądeklaracją.
Interpretacjęideologicznąłączyrezygnacjazkryteriówestetycznychprzy
analiziedziełaliterackiego
7
.AnalizującOrientalizmSaida
8
,SlobodanVladusić
stwierdza,żenpodstawęideologicznejipolitycznejinterpretacjistanowią
tzw.»pobudkimoralne«[ł].Punktemwyjściapolitycznejiideologicznej
interpretacjiniejestzatemtekst,acoścoznajdujesiępozanim,iconależy
doniegowłączyćwprocesieanalizy”
9
,awięcszerokieprzedstawienietła
historycznego,politycznegoiideologicznegojestwtejsytuacjiabsolutną
koniecznością.Równieżrozpatrywanieprzykładowychtekstówliterackichwy-
łączniewcharakterzeegzemplifikacjiideologicznegotłajestusprawiedliwione.
Podjęteprzezemniewyzwaniebadawczewpisujesięwzałożeniaiprob-
lemypodejmowaneprzezgeopoetykę10.Ujęciegeopoetycznepoddajepod
rozwagęistnieniewświeciewciążtarganymdebatąmiędzynapędzanymsiłą
komercjimiędzynarodowymglobalizmemalokalizmemsprzęgniętymzideo-
logiątożsamości.CzłowiekAfrykiiwszystkiejegowytwory,wtymliteratura,
istniejąwświecieotwartym,toznaczyzaczynającymsięodmiejsca,zewszyst-
4
P.Wolski,Ideologiajakoliteratura.Polskaliteraturaweuropejskimpodręczniku(naprzykładzie
LiteraturyEuropy.Historialiteraturyeuropejskiej),nPorównania”2010,7.
5
J.Cieplińska,Gryiidee,czylibiografcznewariacjeTadeuszaKonwickiego,nLitterariaCopernicana”
2008,nr1,s.39.
6P.Wolski,Ideologiajakoliteraturał,s.57.
7
S.Vladusić,Krytykapostkolonialna,literackaaksjologia,literaturaserbska,nPorówniania”2015,16.
8E.W.Said,Orientalizm,przeł.W.Kalinowski,PIW,Warszawa1991.
9S.Vladusić,Krytykapostkolonialnał,s.20.
10Natematgeopoetykicf.:E.Rybicka,Geopoetyka.Przestrzeńimiejscewewspółczesnychteoriach
ipraktykachliterackich,Universitas,Kraków2014;K.White,Poetakosmograf,przeł.K.Brako-
niecki,CentrumPolsko-FrancuskieCotesd’Armor–WarmiaiMazury,Olsztyn2010;idem,
Zarysgeopoetyki,nBiałostockieStudiaLiterackie”2011,2.
9
