Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.
Podatkiizachowaniapodatników
Powszechnośćpodatkówsprawia,żetematykatainteresujenietylkoekonomi-
stów,leczrównieżprzedstawicieliinnychnaukspołecznych.Niniejszyrozdział
przedstawiazarysrozwojuteoriiisystemówpodatkowych,atakżeopisujepod-
stawowerodzajepodatkówfunkcjonującychwPolsce.Wdalszychczęściach
scharakteryzowanozachowaniapodatnikóworazwybraneekonomiczneispo-
łeczneczynnikiwyjaśniającedecyzjeozapłacielubbrakuzapłatypodatku.
Wyróżnionotuzarównozmienneleżącepostroniejednostki,jakizewnętrzne
wobecniejczynniki,związanezdziałaniemsystemupodatkowego,któreodpo-
wiadajązaskłonnośćjednostkidopodporządkowaniasięprzepisompodatkowym
lubdziałaniapozaichgranicami.
1.1.Rozwójteoriiisystemówpodatkowych-ryshistoryczny
Podatkistanowiągłówneźródłodochodówpaństwaiwystępująpowszechnie
wwiększościkrajów.Istniejąjużodstarożytności,awezwaniedopłaceniapodat-
kówmożemyznaleźćwBiblii:„OddajciewięcCezarowito,conależydoCezara,
aBoguto,conależydoBoga”(Łk20,25,BibliaTysiąclecia,2003),zaśCyce-
rondowodziłichważnościdlafunkcjonowaniapaństwa,mówiąc:„Podatkisą
sprężynąpaństwa”.Wczasachstarożytnychpoczątkowopodatkibyływnoszone
wnaturze-chłopidaninyprzekazywalinarzeczwładcywzbożuibydle,rze-
mieślnicywytworyswojejpracyprzekazywalinapotrzebywojskaiadministracji.
Grupąspołeczną,którajakopierwszaprzekazywaładaninęwformiepieniężnej,
bylikupcy,wprzypadkuktórychpłaconypodatekstanowiłswoistykosztuzy-
skaniaprzychodu.Opodatkowaniupodlegałytakżełupywojennezgromadzone
podczaspodbojów,zwłaszczazdobytecennekruszce.Zarównowstarożytnym
Egipcie,jakiwCesarstwieRzymskimfunkcjonowałarozbudowanaadministracja
skarbowa,doktórejzadańnależałościąganiedaninoraznadzórnadmajątkiem
