Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
drżećpoczynająpodporyznanychprawd,ato,cozdawałosiębyćzbliska
widoczne,rozpływasięwdaliniepewnej.Prowadząnasoninpoprzezkorytarze
nocąprzepełnionekubłyszczącemutronowiprawdy”(vonKleist
8
),podczas
gdyszkolninauczycielepoprzezkorytarzepełnewyimaginowanegoświatła
wiodąnaskumrocznemutronowikłamstw(lessing1970-1979,t.III:123).
Szukanieprawdy,przedstawionetumetaforyczniejakobłądzenie
wciemności,któremutowarzysząkłębiącesięchmuryprzesłaniające
błękitnieba,zamazującejasnośćpoznania,przebiegadrogąwiodącą
poruinachtego,cowydawałosiępewne,naczymopierająsięwszel-
kieznaneiutwierdzonesądy.tylkowtedy,kiedywątpliwościobrócą
wniweczwszelkąpewnośćpoznania,możnawyrwaćsięzestrefyilu-
zorycznegoświatła,kryjącegonmrocznytronkłamstw”.wtedysądy
przestająbyćprzesądami.Prawdajakotakaistniejelitylkownieosią-
galnejpostacimajestatycznegomisterium.jesttomajestatboski
(nczystaprawdadlaciebiejestprzecieżtylko!”),aletakżeprzecież
ikłamstwozwodzinas,jawiącsięwjegomajestatycznejpostaci.
Plastykatychobrazównabierzedodatkowegokolorytuwzestawie-
niuzedukacyjnymiobrazamiBoga-nauczyciela,składającymisię
potemnametaforycznąmozaikęWychowaniarodzajuludzkiego.
człowiekwobliczuprawdyskazanyjestnaciągłebłądzenie.
Błądwpisanyjestwnaturęjejposzukiwania.toprzeświadczenie
lessingastanowifakt,któregoniechcealbo-jakoprzedstawiciel
oficjalnejteologii-takżeniemożezaakceptowaćGoeze.dlalessin-
gatojednakszukanieibłądzeniestanowiorzeczywistejwartości
człowieka,aformąwyrazudlanapięć,jakiesąichowocem,mogą
byćjedyniemetafora,parabola,anegdota,hipoteza,unik,dialogczy
fragment,będącewszystkieulubionymiformamipolemicznych
pismlessingazostatniegookresujegożycia,wobecczegoGoeze
ciągleponawiałswójzarzut,żelessingwswojejargumentacjiposłu-
gujesięnlogikąteatralną”nieprzystającądoprzedmiotuprowadzo-
negosporu:
8ewaldvonKleist(1700-1748),poetaioficerpruski(przyp.red.).
24
