Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
MaciejKassner
zekscesamimetodologii.Dalekowiększymproblememjestpetryfikacjamyśle-
nia.Każdametodologiawydobywapewneaspektybadanejrzeczywistości,
spychającjednocześnieinnenadalszyplan.Oczywiściekorzystaniezkate-
goriiteoretycznychjestwnaucenieodzowne.Musimyjednakuważaćnato,
nbymetodologianieprzekształciłasięwfałszywąontologię”45.Ostatecznie
nzfaktu,żeistniejąstrukturaliści,niewynikajeszczewcalewsposóbbezdy-
skusyjny,żeświatjeststrukturą”46.Niepowinniśmydążyćdowtłoczeniacało-
kształtuspołecznegodoświadczeniawgorsetjednegoschematupojęciowego.
Różneteorieipowiązaneznimimetodologienależytraktowaćraczejjako
komplementarnenarzędziaoglądurzeczywistości.Hermeneutycznaotwartość
mabyćzatemantidotumnajednostronność,tkwiącąpotencjalniewkażdej
propozycjimetodologicznej.
Wiemyjuż,żeinterpretacjaniejestmetodą.Aczymjest?StanisławFili-
powiczproblemrozumieniaujmujebardzoszeroko.Jegozdaniemniema
poznania,któreniebyłobyzarazeminterpretacją.Dotyczytorównieżpolito-
logii.WtekścieOfundamentalnejroliinterpretacji,będącymzapisemreferatu
wygłoszonegopodczasIIIOgólnopolskiegoKongresuPolitologii,czytamy:
npolitologiajestnaukąinterpretującą.Interpretacjaniejestjednymznur-
tówpolitologii.Wistocietworzyjejosnowy,wtejmierze,wjakiejmyślenie
jestzawszeinterpretacją”47.Stanowiskotojestpróbąwyciągnięciaradykalnych
wnioskówzpowszechnieakceptowanejnagrunciewspółczesnejfilozofiinauki
tezy,głoszącej,żeniemaobserwacjiwolnejodteorii.Filipowiczpodążatutaj
śladamiGünteraAbela,którydowodzi,żeobserwacjajestnpełnązałożeń,
zorientowanąnacel,zależnąodteorii,krótkomówiąc:interpretacyjnąaktyw-
nościączłowieka”48.Jeślizgodzimysię,żeniemamydostępudoniezinterpre-
towanychdanych,tozatarciuulegajątradycyjnerozróżnienianawyjaśnienie
irozumienie,nempiryczną”weryfikacjęteoriiinhumanistyczne”interpreto-
wanie.Możnapowiedzieć,żekażdyaktpoznaniazawierawsobiepierwiastek
interpretacji.Konstatacjatadotyczywjednakowejmierzefizykiipolitologii,
biologiiewolucyjnejihistoriimyślipolitycznej.
Napraktykębadawcząwnaukachprzyrodniczychpoglądyfilozofównauki
mająraczejniewielkiwpływ.Inaczejrzeczmasięwdyscyplinachspołecz-
nych,takichjakpolitologia.Badaczepolitykizwielkąpowagąpotraktowali
pozytywistycznekryterianaukowości,redukującenaukowąwiarygodność
45Ibidem,s.31.
46Ibidem,s.32.
47S.Filipowicz,Ofundamentalnejroliinterpretacji…,s.192.
48G.Abel,Światjakoznakiinterpretacja,tłum.W.Małecki,wstępA.Przyłębski,Warszawa
2014,s.156.Wtejperspektywienadalmożliwejestobalenieteoriiprzezdaneobserwacyjne-
zzastrzeżeniemwszakże,żebędziemymieliwówczasdoczynieniazkonfliktemmiędzydwoma
poziomamiinterpretacji.
