Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
1.Społeczeństwowprocesieintensywnychzmian
aponadto-lepiejzakorzenionewfaktach.Najegokorzyśćprzemawiato,że
niewyczerpałysięwymienioneprzezKumarazasadynowoczesności.Prze-
ciwnie,niektóreuległynawetnasileniu.Dotyczytozwłaszczadwóchpierw-
szychzasad:indywidualizmuidyferencjacji.
Wyzwoleniejednostkizdyktatutradycyjnejwspólnotybyłozaledwiepo-
czątkiemzmian.Niemajużżadnychformalnychbarier,któreograniczałyby
możliwościjednostki.Oilejednakpoczątkowoindywidualizacjapociągałaza
sobąkoniecznośćnodnalezieniaswojejprzegródki”,otyleobecnieoznacza
onamożliwośćwycofaniasięzwszelkichzależności.Ludziezostająnwyzwo-
leni”jużnietylkoztradycyjnychwspólnot,leczrównieżzformspołecznych
społeczeństwanowoczesnego:klasy,warstwy,rodziny,położeniauwarunko-
wanegopłciąitp.(Beck,2002,s.111-112).Wszystkotopowodujezwątpienie
iniepewnośćwywołanebrakiemoparciawrelacjachiinstytucjachspołecz-
nych.Odpowiedzinapytanie,jakżyć,każdymusiposzukiwaćnawłasnąrękę
inawłasnąodpowiedzialność.Tymczasoweinietrwałeformyjednostkowego
zakorzenienia,nawetjeśliprzezpewienczasmogądostarczaćwskazówekpo-
stępowaniaitworzywapotrzebnegowprocesiekreowaniatożsamości-jak
nwspólnotyszatniowe”(Bauman,2006,s.308-321)czynnoweplemiona”
(Maffesoli,2008)-niedostarczająnadłuższąmetęoparciaipoczuciapewno-
ści.Stanowiąraczejpróbyzaspokojeniapotrzebyprzynależności,odnalezienia
swojegomiejscawświecie,alełatwoporzucane,gdyzaczynająwymagać
zaangażowaniaitrwałychzobowiązań.Jesttologicznyciągdalszytendencji
zapoczątkowanychuprogunowoczesności(wątektenzostanierozwinięty
wpodrozdziale1.4).Wrezultaciewspółczesnespołeczeństwoprzypomina
wspomnianąprzezLyotardanmasęzłożonązindywidualnychatomów”czy
też-mówiącsłowamiMichaelaHardtaiAntonioNegriego(2005)-nwielość”
(multitude)różniącychsięodsiebiejednostekdążącychdowolnościiznajdu-
jącychwsparciewtechnologiachinformacyjnych.
Takasamawielośćdotyczyopcjidowyboruwróżnychdziedzinachżycia.
Współczesnaindywidualizacjapociągazasobąkoniecznośćdokonywania
wyborów,zaprojektowaniaswojejtożsamościisamodzielnegourządzeniaso-
biejaknajbardziejudanegożycia.Możliwościwydająsiętuniemalnieogra-
niczone.Wpierwszejfazienowoczesnościwyboryjednostkidotyczyłyprzede
wszystkimpracyikonsumpcji,alezasóbmożliwościbyłznacznieograniczo-
ny.Niezautomatyzowanyprzemysłmógłwyprodukowaćtylkoniewielką
ilośćdóbrkonsumpcyjnych,mediaanalogoweoferowałyograniczonąliczbę
tytułówprasowychczystacjiradiowych,mocnotrzymałysięnormyobycza-
joweuniemożliwiającewolnywybórzawoduczyteżwogóleewentualność
podjęciapracyiedukacji(jakwprzypadkukobiet),fizyczneprzemieszczanie