Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
1.Społeczeństwowprocesieintensywnychzmian
naturzenowoczesności,awtedysięokaże,jejnastępstwaulegająwięk-
szemuniżdotądwyostrzeniu,atakżeuniwersalizacji,toteżdotyczącoraz
większejliczbyludzi.Jesttozwiązaneoczywiścieznasilającąsięglobali-
zacją(conieoznaczawszelakoglobalnejjednolitościkulturowejanitym
bardziejrówności).NajważniejszeźródładynamikinowoczesnościGiddens
sytuujewnastępującychsferach:rozdzielenieczasuiprzestrzeni,coprzeci-
napowiązaniamiędzydziałaniemspołecznymijegozakorzenieniemwkon-
kretnejobecności;związaneztymwykorzenieniestosunkówspołecznych
zlokalnychkontekstówinterakcjiizorganizowanieichnanowonaznaczne
odległościwczasieiprzestrzeni;refleksyjnezawłaszczaniewiedzy,cood-
suważyciespołeczneodścisłychustaleńtradycji.Wewspółczesnymspołe-
czeństwiewszystkietecechynowoczesnościulegająnasileniu.Otwierato
noweperspektywyspojrzenianatakiekwestie,jakryzyko,zaufanie,organi-
zacjastosunkówspołecznychczyimperatywrefleksyjności(Giddens,2008,
s.1-39).
Ryzykownowoczesności,azwłaszczawjejpóźnejfazie,wmniejszym
stopniujestefektemdziałanianiezależnychodczłowiekasiłnatury(oile
wogóletakiejeszczeistnieją),agłówniestanowiskutekdziałańludzi,którzy
dążącdoindywidualniepożądanychcelów,wywołująnieprzewidzianeipo-
tencjalniegroźnekonsekwencje(jakwsytuacji,gdyprzemysłprzynoszący
zyskiinwestorommożepowodowaćkatastrofyekologiczne).Nasilasięto
zwłaszczagdy,takjakwewspółczesnymzłożonymizglobalizowanymświe-
cie,nakładasięnasiebiewieleindywidualnychdążeń,któremogąwchodzić
winterakcjeiwywoływaćjeszczewięcejubocznychskutków.Sposobyreali-
zowaniatychdążeńwiążąsięnawetnietyle(czynietylko)zracjonalnąkal-
kulacją,ilezrefleksyjnością:zdolnościądozastosowaniawiedzyinieustanną
ocenąefektówwynikającychzpodjętychrozwiązańprzyuwzględnieniumoż-
liwościpopełnieniabłędu.Sytuacjękomplikujebędącapodstawąrefleksyjno-
ściwiedzaspołeczna,któraprzefiltrowanaprzezpotocznerozumienieświata
typowedlanzwykłychludzi”,jestwstanieprowadzićdopotencjalniede-
strukcyjnychsamospełniającychsięprognoz.Możnawięcpowiedziećwpew-
nymuproszczeniu,żeźródłemzagrożeńwobecnychczasachjestrefleksyj-
nośćnowoczesności(tamże,s.78).
Ryzykatakichzagrożeńniesposóbprzewidziećanioszacować.Jestono
wpisanewewspółczesnąrzeczywistość,niemożnagouniknąć,najwyżej
wjakimśstopniudasięjezminimalizować.Dotykaonowszystkich,bez
względunacechyosobisteczystatusspołeczny,wtymtakżebezpośrednich
nwytwórców”tegoryzyka.Możetodotyczyćcałejludnościnadanymteryto-
riumlubnacałymświecie(jaknp.wprzypadkuglobalnychzmianklimatu,