Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
Obecniejednymzzasadniczych,strategicznychpriorytetówpolskiejpolitykiza-
granicznej-obokumacnianiaobecnościPolskiwPakciePółnocnoatlantyckim
(NATO),wzmacnianiasojuszuzeStanamiZjednoczonymiorazwspółpracy
zpartneramiwramachUniiEuropejskiej(UE)-jestbudowapolitycznegoigo-
spodarczegoregionalnegoporządkuzwanegoTrójmorzem(lubokreślanegoskró-
temABC-odnazwtrzechmórz:Adriatyku,BałtykuiMorzaCzarnego).
Zdajęsobiesprawę,żekażdyzwymienionychmodelizwiązkówpaństwo-
wo-narodowych,któremiałykształtowaćsięwEuropieWschodniejiŚrodkowo-
-Wschodniejbyłodmienny(choćczęstoużywanoichwpopularnymdyskursie
publicznymzamiennie).Ichautorzyprzewidywaliinnych-przynajmniejczę-
ściowo-partnerówdlamającejwysuwaćinicjatywyintegracyjneWarszawy,nie-
kiedyteżograniczalijedojednejtylkoczęściregionu(EuropyWschodniejalbo
Środkowo-Wschodniej).
Wramachfederacji-wedlenajbardziejpopularnejwersjitejkoncepcji
-miałyznaleźćsięLitwa,BiałoruśiUkraina.MiędzywojennawizjaMiędzymorza
obejmowałazasadniczoEuropęŚrodkowo-Wschodniąirepublikinadbałtyckie,
pomijającnajczęściejUkrainęiBiałoruś,któreznalazłysięwówczaswgranicach
ZwiązkuSowieckiego.AmbicjepomysłodawcówipropagatorówuTrzeciejEuro-
py”uschyłkulattrzydziestychcharakteryzowałoprzesuwaniegranicprojekto-
wanegomiędzypaństwowegozwiązku,ażpomorzeAdriatyckieiwłączaniewnie
państwbałkańskich(przedewszystkimJugosławii),anawetWłoch,przyrówno-
czesnymczęściowymprzynajmniejzarzuceniualiansuzNadbałtyką.Rozmachu
niebrakowałorównieżodwołującymsiędopojęciauMiędzymorza”iuTrójmorza”
politykomiintelektualistompolskiejemigracjipowrześniowej,którzywplanowa-
nymporządkuregionalnymwidzieliniekiedymiejscedlapozostającychwówczas
wgranicachZSRSUkrainy,Białorusiirepubliknadbałtyckich,asięgalinawetpo
Skandynawię.WspółczesnaformułaTrójmorzazakładazasadniczoograniczenie
formowanegozwiązkudogranickontynentalnejwspólnotyUniiEuropejskiej
itransatlantyckiegopolityczno-wojskowegosojuszuNATO-azatemdopaństw
stanowiącychszerokorozumianątzw.wschodniąflankęobydwustruktur.
Wtytuleksiążkiodwołujęsiędonajbardziejpopularnegoinajszerzejznane-
go,najczęściejteżprzywoływanegowhistoriipojęciauMiędzymorze”
,ujmują-
cegozarazemsednoidei-budowysilnegopolityczno-wojskowo-gospodarczego
związkupaństwusytuowanychwpasiepomiędzyRosjąiNiemcami,ograniczo-
nymodpółnocyMorzemBałtyckim,odpołudniazaśMorzemCzarnym(niekie-
dyrozszerzanymażpoAdriatyk).
Niniejszaksiążkazostałaskonstruowanazpięciurozdziałów.Pierwszy
-wstępny-dotyczykolejno:próbbudowyprzezPolskę(precyzyjniej:dyna-
stiępiastowską)bezpiecznejpozycjipaństwawregioniepoprzezsystemsojuszy
bądźmechanizmuniipersonalnej;funkcjonowaniauniipolsko-litewskiejipoli-
tykidynastycznejJagiellonów;okresupotęgiiupadkuRzeczypospolitejObojga
