Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przestrzenieimiejscawkrajobraziedzieciństwa
29
nas”
,charakterystycznydladystansuintymnegowyznaczonegoodległościąod0do
45cm76.
Rodzajeprzestrzeni,wyodrębnioneprzezA.Nalaskowskiego,stanowiłydlaau-
torakluczdoanalizyzakresuichobecnościwbudynkuszkoły.Zpunktuwidzenia
walorówedukacyjnychszczególnieważnaokazujesięprzestrzeńprywatna,któraoso-
biścieangażującprocesymotywacyjneuczniajestwarunkiemskutecznościuczenia
się.Tymczasem,jakzauważyłA.Nalaskowski,wpolskichszkołachniemamiejsca
naprywatnąprzestrzeńżycia,maskowanajestonapublicznąprzestrzeniąformal-
isłużbową.Autorpodajeprzykładywyuczonych,fasadowychzachowańucz-
niów,którzypokilkulatachtreningupłynnieprzechodzązzachowańtypowychdla
przestrzenipublicznejmanifestowanychwczasielekcjidotych,któreujawniająich
prywatnośćpodczasprzerw77.Równieżkształtarchitektonicznywnętrzaszkołynie
sprzyjaujawnianiuprywatności.Prostokątyklasikorytarzy,brakmiejscanawspól-
nebyciezesobą,zimneścianyipodłogiwypychająuczniównazewnątrzbudynku
lub,gdytoniejestmożliwe(zamkniętedrzwiwejściowe),skłaniajądoposzukiwania
zakamarkówprywatności78.
Nabrakprywatnościwszkołach,wopiniipolskichlicealistów,wskazująrów-
nieżbadaniaJustynyNowotniakskierowanenakwestięzapewnieniaprywatności
uczniomliceówpolskichifrancuskich.ZlekturyjejksiążkizatytułowanejKultu-
rowywymiarprzestrzeniedukacyjnejwynika,żewliceumfrancuskimjużnaetapie
projektowaniabudynkuzadbanooto,bybyłatoprzestrzeńprzyjaznadlauczniów.
Większośćpomieszczeńjestprzeznichocenianapozytywniejakouzarównodość
ładne,jakiwygodne,dającepoczucieswobody,anawetmożliwośćodosobnienia
iwyciszeniasprzyjającegopracywłasnej”79.Możnawięcsądzić,żemłodziFrancuzi
niemająpotrzebyredefiniowaniaprzestrzeniszkoły.Zpolskichlicealistówblisko
połowaokreśliłagabinetylekcyjnejakoponure,ajednatrzeciajakoniewygodne
istwarzającepoczucieprzymusu.Wskazywanoteżnawięcejprzestrzenibezosobo-
wej,niczyjej,takiej,którąpokonujesięszybko80,teokreślenianasuwająskojarzenia
zopisemnie-miejscaM.Augé.
Brakzakamarkówprywatnościtorównieżcechacharakterystycznapolskich
przedszkoli.Wwiększościznichwystrójsalprzytłaczakakofoniąkolorówisprzę-
tów.Zazwyczajelementemdominującymjestbardzowzorzysty(boniebrudzącysię?)
dywanzajmującyśrodeksali,gdzienajczęściejodbywająsięzajęciaznauczycielką.
Ścianyprzesłonięteudaramiprzyrody”
,tablicamizpomocamidydaktycznymi,
obrazkamiwykonanymiprzeznauczycielki,doniczkamizniezbytbujnąroślinnością,
mimożefloryścizalecają,byzgromadzićjewjednymmiejscutak,bystanowiłyrodzaj
76
Tamże,s.62.
77
Tamże,s.58.
78
Tamże,s.60.
79
J.Nowotniak,Kulturowy…,s.167.
80
Tamże.