Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ewolucjapowieścisensacyjno-kryminalnejijejbohaterówwepocesowieckiej
31
tonami,odnazwiskategotytułowegobohateraprzekładanychzjęzykaangiel-
skiegokryminałów,nazywanowówczasprywatnychdetektywówwRosji)oraz
stopięćwseriiNikKarter,amerykańskiSherlockHolmes.Codzienniepublikowano
kolorowezeszytyzopowiadaniamionajnowszychdokonaniachkolejnychdetek-
tywów.Wroku1908ukazałosięponadpięćipółmilionaegzemplarzyliteratury
detektywistycznej49.
Nafalitejpopularnościwzrastałapotrzebaposiadaniaanalogicznegowzorca
rodzimego,copodkreślaArsienijZamostjanow:
Wpierwszymdziesięcioleciunaszegowiekudlarosyjskichwydawcówizwolenników
literaturymasowejpunktemhonorustałosięposiadaniewłasnegoSherlockaHolme-
sa[ł].ObokJaskiniLeichtweissa,książekoGaribaldim,Pinkertonie,NickuCarterze
[ł],doobiegutrafiłyksiążkiogeniuszurosyjskiegowywiaduśledczego,Putilinie50.
Wrosyjskiejświadomościczytelniczejzasprawąówczesnejliteraturypopu-
larnejpozostałaosobaIwanaDmitriewiczaPutilina,autentycznegonaczelnika
petersburskiejPolicjiKryminalnejImperiumRosyjskiego,którywdrugiejpoło-
wieXIXwiekubyłczłowiekiem-legendą,obrońcąsprawiedliwościipostrachem
przestępów.Ówdetektywzaskarbiłsobieszacunekzarównozwierzchników,
dziękiwysokiemuprofesjonalizmowi,jakizwykłychludzi,dziękigotowości
niesieniabezinteresownejpomocypotrzebującym.AnatolijFiodorowiczKoni,
współczesnyPutilinowiznanyrosyjskiadwokat,wcharakterystycesłynnego
detektywawymieniłnastępującecechy:zmysłobserwacjiorazniezwykła
spostrzegawczość,intuicjanakazującaanalizęelementówignorowanychprzez
innych,spokójiopanowanie,poczuciehumoruorazprzemyślnadobrodusz-
ność,mądratwarzzdługimiigęstymibokobrodami,przenikliweciemneoczy,
subtelnemanieryimałorosyjskiakcent,talentopowiadacza51.Cechytestały
sięmateriałemwyjściowymdlafikcyjnejkreacjiliterackiej,którejrzeczywisty
prototypprzyczyniłsiędospotęgowaniasiłyoddziaływanianaczytelnikarosyj-
skiego.DodatkowoPutilinfaktyczniepozostawiłposobieinspirującenotatki,
kertona,wktórejobowiązywałhonorowykodekspracy:wstosunkudoświataprzestępczego
niedopuszczalnesążadnetransakcje,łapówki,kompromisy.
49Zob.E.Иваницкая,Десантныйножвсердцеближнему.Масслиткакшколажизни,
nДружбаHародов”2005,№9,[on-line:]http://magazines.russ.ru/druzhba/2005/9/iv11-pr.
html–20I2007.KorniejCzukowskiw1908r.wartykuleНатПинкертонkrytykujetego
typuliteraturęorazutożsamiabeletrystykęzliteraturąbulwarową.Zob.A.Грачева,Русская
массоваялитератураначалаХХвека.Новыйвзгляднастарыелитературоведческие
проблемы,[w:]Literaturarosyjskawnowychinterpretacjach,red.H.Mazurek-Wita,Kato-
wice1995,s.42,PraceNaukoweUniwersytetuŚląskiegowKatowicach,nr1539.
50А.Замостьянов,Пронинскоеассорти,Героймассовойлитературывсоцио-
культурномконтексте,[on-line:]http://anguium.narod.ru/major-Pronin-2.html–28I2007.
51
А.fl.Кони,ИванДмитриевичПутилинИззаписокивоспоминанийсудебногодеятеля,
[on-line:]www.lib.ru/MEMUARY/KONI-A-F/putilin.txt–15I2007.
