Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Rozdziałi.Rosyjskapowieśćsensacyjno-kryminalna…
nocześniezwycięstwemiwłasnościprywatnej,iwłaścicielanadjejekspro-
priatoremł59
Odrębnądrogąrozwojową,obokpodporządkowanegozasadziekontrastu
iwalkiczerwonegokryminału,stajesięwramachdoktrynyrealizmuopisywanie
historiisensacyjnych,zabarwianychaurąautentyczności.Skorzystałztakiejmoż-
liwościLewSzejnin,którypodobniejakPutilin,posiadałszerokiedoświadczenie
jakokryminolog,gdyżzajmowałstanowiskosędziegośledczegooraznaczelnika
wydziałuśledczego,jednakżejużniewRosjiCarskiej,alewZwiązkuSowieckim,
pełniąctefunkcjedoroku1950.Bazującnawłasnychdoświadczeniachpracy
wówczesnejprokuraturzejakomaterialedlatwórczościliterackiej,stworzyłzbiór
opowiadańiszkicówNotatkisędziegośledczego(Запискиследователя,1938).
Wjegoskładweszłyróżnorodneteksty,któreprzezpryzmatwykroczeńbarwnie
opisywałyzróżnicowaneśrodowiska,atakżeregionytworzącegosiępaństwa
komunistycznego,niosącjednocześnieodpowiednieprzesłanieideologiczne60.
Innypisarz,LewOwałow,postanowiłnatomiastdokonaćstylizacjiswojego
tekstuliterackiegonaszkicautentyczny.Wroku1940wseriiBibliotekaczerwo-
noarmisty(Библиотекакрасноармейца)ukazałasięjegoksiążkaOpowiadania
majoraPronina(РассказымайораПронина).Samautorzapewniał,żeopowia-
daniatezapisemsłówPronina,rzekomorealnieistniejącegoczłowieka
61
.
Wrzeczywistościbyłatokreacjaliterackabohateranowegotypu,majoraPronina,
funkcjonariuszaOgólnorosyjskiejNadzwyczajnejKomisjidoWalkizKontrre-
wolucjąiSabotażem(WCzK62),kontrwywiadowcywalczącegoointeresynowo
powstałegopaństwa.ZastąpiłonPutilina,znanegoilubianegoprzezczytelników
przedrewolucyjnegodetektywa.PopularnośćProninazwielokrotniłydowcipy
orazanegdoty,któreprzyczyniłysiędostworzeniajegomituwkulturzetam-
tychdziesięcioleci.WedlesłówArsienijaZamostjanowa,byłtowówczasjeden
zniewielubohaterówliterackichodpoczątkuzaprojektowanyzgodniezregu-
59С.Динамов,Зарубежнаялитература.Сборникстатей,Mосква1935,[cyt.za:]
А.Адамов,Мойлюбимыйжанрдетектив,[on-line:]http://literra.websib.ru/volsky/
text.htm?42920VIII2006.
60
Jedenzeszkicówukazujezepsuciemoralneżonnepmanówpracującychwdomuschadzek,
winnymLapończycyzentuzjazmemodnosząsiędobolszewików.Zob.L.Szejnin,Notatki
sędziegośledczego,tłum.A.Galis,I.Szenfeld,Warszawa1961.
61WskładksiążkiOpowiadaniamajoraPronina(РассказымайораПронина,1939)weszły
teksty:Błękitnemiecze(Синиемечи),Zimowewakacje(Зимниеканикулы),Bajkaotchórz-
liwymczorcie(Сказкаотрусливомчёрте).NapóźniejsząpozycjęOpowiadaniaomajorze
Proninie(РассказыомайореПронине,1940)złożyłysięteksty:KuryDusiCariewny(Куры
ДусиЦаревой),AgavemexicanorazSzklankawody(Стаканводы).
62
OficerowieKGBchętnienawiązujądoCzeKa.Nazywającsiebienczekistami”
,odgradzają
siętymsamymodmniejchwalebnychpowiązańzestalinowskimNKWD.Zob.Ch.Andrew,
O.Gordijewski,KGB,tłum.R.Brzeski,Warszawa1997,s.43-49.