Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
Mitwumyśle.Ewolucyjno-kognitywnepodstawyformmitycznych
grę!».Uczęjegraćwkościopieniądze,aówdrugipowiada:«Nietaką
gręmiałemnamyśli»”26).Takipodziałniejestjednakzwiązanyzsamą
naturąngry”.
WedługniektórychkomentatorówpropozycjaWittgensteinastanowiła
wręczostatecznerozwiązaniefilozoficznegoproblemuuniwersaliów27.Wy-
wołałotooczywiściegwałtownąpolemikę.Niewchodzącwstrictefilozoficz-
nądyskusjęnadwartościąrozwiązańzaproponowanychprzezWittgensteina,
trzebajednakzauważyćprzynajmniejtyle,żebyłyoneoderwaneoduwa-
runkowańpsychologicznych,tojestodrealnego,anieidealnegosposobu,
wjakiludzkieumysłykonstruująiwykorzystująkategorie.Stałosiętojas-
nezasprawącałegoszereguempirycznychbadańnadrozmaitymiaspektami
procesówkategoryzacji
28
.ZarównooryginalnerozważaniaWittgensteina,jak
iszczegółowewynikitychbadańposłużyłyostateczniejakofundamentdla
opracowanejprzezEleanorRoschteoriiprototypu.
Prototypowecentrakategorii
RoschzgodziłasięzWittgensteinem,żezdecydowanawiększośćkategorii
(jeśliniewszystkie)posiadaniewyraźneizmiennegranice,arelacjawystę-
pującychwnichelementówbazujenapodobieństwierodzinnym.Wlicz-
nychbadaniachudowodniłaonajednakistnieniezjawiska,któremożna
określićjakoasymetrięprzynależności,czyliróżnicęstopniaocenytego,
jakdobrzedanyelementreprezentujedanąkategorię29.Wbrewzałożeniom
zarównoArystotelesa,jakiWittgensteinaokazałosięzatem,żeprzynależ-
nośćelementówdokategoriijeststopniowalnaimożnająoceniaćnaskali
26
L.Wittgenstein,Dociekania...,op.cit.,s.52.
27
R.Bambrough,UniversalsandFamilyResemblances,nProceedingsoftheAristotelian
Society”1960–1961,Vol.61,s.207–222;N.Grifn,Wittgenstein,UniversalsandFamily
Resemblances,nCanadianJournalofPhilosophy”1974,Vol.3,No.4,s.635–651.
28
G.Lakof,Kobiety,ogieńirzeczyniebezpieczne.Cokategoriemówiąnamoumyśle,tłum.
M.Buchta,A.Kotarba,A.Skucińska,Kraków2011,s.17–38.
29
E.Rosch,WittgensteinandCategorizationResearchinCognitivePsychology[w:]Meaning
andtheGrowthofUnderstanding:WittgensteinsSignificanceforDevelopmentalPsychology,
red.M.Chapman,R.A.Dixon,Berlin1987,s.151–166;eadem,OntheInternalStructureof
PerceptualandSemanticCategories[w:]CognitiveDevelopmentandtheAcquisitionofLanguage,
red.T.E.Moore,NewYork1973,s.111–144;eadem,TeNatureofMentalCodesforColor
Categories,nJournalofExperimentalPsychology:HumanPerceptionandPerformance”1975,
Vol.1,No.4,s.303–322;E.Rosch,C.B.Mervis,FamilyResemblances:StudiesintheInternal
StructureofCategories,nCognitivePsychology”1975,Vol.7,No.4,s.573–605.
