Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
todziełastanowiącekontynuacjębądźpostawyredukującejświat
wyobrażeńreligijnychSłowianzapomocąkrytykifilologicznej9,
bądźpostawyinnej,wktórejarcheologiaietnografiadorzucająswe
cegiełkidogmachupostawionegoprzezjęzykoznawstwoireligio-
znawstwopoprzednichpokoleń10.
Wydajesię,żenajwięcejpoznanoztychzamierzchłychiza-
tartychśladówwierzeniowychSłowiandziękinowejmitologiipo-
równawczejinowymmetodomsemiotyczno-strukturalistycznym
stosowanymnapograniczufolkloruijęzykoznawstwa.Potym,co
wnieślibadaczepostawreligijnychwskalicałegoświata,potym,
cozawdzięczamy[Georges’owi]Dumézilowi-twórcyodnowie-
niawiedzyozachowaniachsakralnychludówindoeuropejskich
-ijegoszkolemyśleniaistudiów,niesposóbtrwaćprzyowym
dawnym,jeszczepozytywistycznymopisieuratowanychszczątków
rozbitejcałości,badanychmetodąprawietylkofilologiczną.Trzeba
postaraćsięowprowadzeniereligiiludówsłowiańskichwkrąg
komparatystykitegonowegotypu,którejzaletąjesttakżeukład
otwarty,przyjmującyskładnikiiwariantylokalneiuwzględniający
rozwójhistorycznyposzczególnychludów.
Dziękiinnymbadaczom,zwłaszczaetnografom,przedstawicie-
lomantropologiikulturowejisemiotyki,doceniamyreligioznawczy
walorkulturyludowej,któratakżejużwchodzidowarsztatuhistory-
kareligii11.Każdego,ktobliżejznimsięzetknie,folklorzdumiewa
prawdziwiedługimtrwaniemmitówukrytychwobrzędach,bajkach,
przysłowiach,nazwachosobowychimiejscowych,aczasem-zbyt
rzadkowśródSłowian-wepiceludowej.Niemawątpliwości,że
tuwłaśnietkwiąjeszczeniewykorzystanewpełnimożliwościpo-
znaniasłowiańskichwierzeńipraktykreligijnych.Ichdokumen-
tacjępisanązaczerpniętązeźródełhistorycznych,zawrzećmożna
wjednymtomietekstówitrudnospodziewaćsięichprzyrostu12.
9H.Łowmiański,ReligiaSłowianijejupadek(w.VI-XII),Warszawa1979.
10B.A.Rybakov,Jazyčestvodrevnichslavjan,Moskva1981.
11J.C.Schmitt,Menschen,TiereundDämonen.VolkskundeundGeschichte,
nSaeculum”,33,1982,s.335-348.
12V.J.Mansikka,DieReligionderOstslaven,t.1:Quellen,Helsinki1922;
C.H.Meyer,Fonteshistoriaereligionisslavicae,Fonteshistoriaereligionum,t.4,
Berolini1931.
27
