Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ojczyznyideologicznej,przeciwstawionejwtejkoncepcjiojczyźnieprywat-
nej,opartyjestnaprzekonaniachjednostkiojejuczestnictwiewtejzbiorowości
oraznaprzeświadczeniuozwiązkutejojczyznyzojczynąprywatną,przyczym
wykształconewięziłącząjednostkęzjejojczyznąprywatną,niezaśzcałąojczy-
znąideologiczną.Każdyzczłonkównarodumożeposiadaćinnąojczyznępry-
watną,więcwprzeciwieństwiedowspólnejdlacałegonaroduojczyznyideolo-
gicznej,ojczyznaprywatnamożebyćdlakażdegoróżna,zarównopodwzględem
ntreści”
,jakizasięgu(ibidem:26-27).
2)Napodstawiekształtującegosięuniwersumkulturyuznanejzawłasnąwytwarzasię
identyfikacjanarodowa,poczucieswojskościprzeciwstawianeobcości.Postępujeodgra-
niczaniewłasnejzbiorowościodinnych,rodzisięświadomośćgranicy,gotowośćobrony
granicwsensieterytorialnymisymbolicznym.Tenprocesdokonujesięrównoleglezwy-
odrębnianiemsięodobcychwdziałaniachpraktycznych,niesymbolicznych,powodowa-
nychkonflikteminteresów,poczuciemzagrożenia,tendencjądoterytorialnejekspansji
własnejzbiorowości(Kłoskowska1996:43).
WkoncepcjiKłoskowskiejidentyfikacjanarodowajestsilnieskorelowana
zuniwersumkulturynarodowej.Wartościisymboletejkulturytworząobraz
własnejspołeczności,narodu,zktórymjednostkasięutożsamiaidajetemuwy-
razwbezpośrednichdeklaracjach(np.wwyrażeniachnmyPolacy”
,njestemPo-
lakiem”)lubzapomocąsformułowańnmy”(Kłoskowska1997:74).Deklaracje
przynależnościnarodowejmającharakterokazjonalny,niesą-jakutrzymy-
wałErnestRenan-aktemcodziennegoplebiscytu(ibidem).Identyfikacjana-
rodowaniesiezesobąpoczuciewspólnotyzinnymi,przynależnościdopewnej
określonejicoistotne-nwłasnej”zbiorowości,pozwalającjednocześnienawy-
odrębnieniejejgranicodinnych,nobcych”narodowychwspólnot.Identyfikacja
narodowa(jednostek)wchodziwskładzbiorowejtożsamościnarodowej,która
określanajestjakozbiorowasamowiedzaisamookreślenieczłonkówdanego
narodu(Kłoskowska1996:99).Samowiedzanarodujestrezultatemprzyswo-
jeniasobieprzezczłonkównaroduiutożsamieniasięztreściaminarodowego
uniwersumkultury,zjejsyntagmą,awszczególnościzjejkanonicznymrdze-
niem(ibidem:100).
3)Stawaniesięnarodujestprocesemwewnętrznegoujednoliceniakultury,rozszerzania
zakresuuczestnictwawkulturowymuniwersumwspólnoty,którejednaknigdyinigdzie
nieosiągastanupełnejhomogeniczności.Stądprzynależnośćnarodową(czylinarodo-
wość,np.«polskość»)zarównojednostek,jakgrupikategoriinależytraktowaćjakozróż-
nicowaną,choćmieszczącąsięwramachnarodowegotypu(ibidem:44).
Stawaniesięnarodempoprzezstopniowewdrażaniesię,wchodzenieiutoż-
samianiesięzuniwersumkulturysymbolicznejKłoskowskanazwałakultura-
lizacją.Procesten,podobniejakisocjalizacja,dokonujesiępoprzezdostępdo
osób,grupiinstytucjispołecznychzajmującychsięupowszechnianiemkultury.
Proceskulturalizacjimożenastępowaćdziękibezpośredniemudostępowijed-
nostkidodóbrkultury(przezkontaktztreściamikultury,artystami,uczonymi,
28
