Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sąuważanezaistotnieróżneinienależącedogrupydominującej.Ztegopowodu
sąświadomiewyłączanezpełnegouczestnictwawżyciukultury”(cyt.za:Palecz-
ny1994:127).
Trudnośćwsformułowaniujednej,uniwersalnejdefinicjiwynikazbraku
jednomyślnieprzyjętychkryteriów,jakiegrupaspołecznapowinnaspełniać,aby
byćuznanązamniejszość.Wliteraturzesocjologicznejspotkaćmożnawielepro-
pozycjiwyznacznikówgrupmniejszościowych-wymieniętylkoniektóreznich.
MarvinHarrisorazCharlesWagley(1958:4-11)wyszczególnilipięćkryteriów
mniejszości(cyt.za:Paleczny1994:127-128):
1.Istnieniefizycznychlubkulturowychcechwspólnych,odróżniających
grupęwistotnysposóbodinnych.
2.Nierównetraktowanie,dyskryminacja(pozytywna15inegatywna)oraz
upośledzenie.
3.Przypisany16,przymusowycharakterczłonkostwa.
4.Silnepoczuciesolidarnościgrupowej,identyfikacjazczłonkamiwłasnej
grupy.
5.Wysokiwskaźnikendogamii.
Palecznyzauważa,żenwrzeczywistościspołecznejowielewięcejzbiorowo-
ścipretendujedomianamniejszości,niżnaniązasługuje”(1994:129).Wyróżnia
ontakżezespółośmiucech,jakiepowinnycharakteryzowaćkażdągrupęspo-
łecznąubiegającąsięostatusmniejszości,przyczymsześćpierwszychuznaje
zakonieczne,dwiepozostałenatomiastzawystarczające,alenieobligatoryjne.
Należądonich(ibidem:129-131):
1.Liczebność(stosunekliczbowymniejszościwobecwiększości).
2.Odrębnośćkulturowa,fizyczna(lubpsychiczna).
3.Intersubiektywnawięźspołeczna.
4.Asymetriaallokacjiiuczestnictwawżyciukulturalnym,społecznym,po-
litycznymi/lubwdostępiedowładzy,bogactwaiprestiżu.
5.Ograniczonaautonomia.
6.Interesgrupowy,któryintegrujemniejszośćwokółwartościdecydujących
oodrębnościorazmobilizujedoaktywnościwobroniejejstatusu.
7.Przypisanycharakterczłonkostwa.
8.Historycznyisymbolicznyatrybutmniejszości.
Problemyzwiązanezutworzeniemuniwersalnejdefinicjimniejszości,aco
zatymidzie,żmudnepróbywyłonieniaadekwatnychwskaźnikówmniejszości
sąkonsekwencjąistnieniamniejszościozróżnicowanymcharakterzenawie-
lupłaszczyznachżyciaspołecznego.Grupymniejszościowemożemywyróżnić
natlerasowym,etnicznym,narodowym,religijnym,politycznym,kulturowym
(m.in.subkultury),językowym,orientacjiseksualnejitp.
15Dyskryminacjapozytywnapoleganauprzywilejowaniupewnychgrupwskalistatusu
(Paleczny1994:127-128).
16Poleganaczłonkostwiewmniejszościztytułupochodzeniaiurodzenia(np.mniejszo-
ścinarodowelubrasowe),anienaczłonkostwiezwyboru(mniejszościreligijne).
31
