Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kówadministracyjno-wojskowych.Niewydajesięteżprawdopodobne,byzataką
cenęstarałsięonratowaćresztkiprawosławianatymtereniebądźwtensposób
współuczestniczyćwjego„polonizacji”.Pewneświatłonatewydarzeniarzuca
pismokonsystorzawarszawskiegodowymienionegoministerstwaz30paździer-
nika1946r.wsprawierozbudowysieciduszpasterskiej22.Napisanobowiem
wnimm.in.:„Podczasnasileniaakcjirepatriacyjnejobywateliniepolskiejnaro-
dowościzterenówwojewództwaLubelskiegowkońcuub.rokulokalnewładze
administracyjnewmniemaniu,żewzwiązkuzpowyższąakcjąwszystkieparafie
prawosławnenatychterenachulegająlikwidacji,zaczęłyczynićprzeszkody
wobsługiwaniupotrzebreligijnychpozostającejnamiejsculudnościprawosław-
nej(…)”.Konsystorzzwracałsięwtympiśmiezprośbąoumożliwienieobsługi
duszpasterskiejludnościprawosławnejwparafiachczynnych–pozawymie-
nionymiwreskrypcie–orazdelegowaniaduchownych,gdyż„(…)wobecnych
czasachogólnegoobniżeniapoziomumoralnego,pracareligijno-wychowawcza
duchowieństwanabieraszczególnieważnegoznaczenia(…)”.
Jednakwładzelubelskie,takwojewódzkie,jakipowiatoweigminne,miały
diametralnieodmiennypunktwidzeniaizmierzałydodalekoidącejlikwidacji
wszelkichstrukturkościelnych.Politykętęstosowanoodsamegopoczątkutzw.
nowejwładzy.Administracjapowiatowabądźlokalnazamykałasamowolnie
świątynieprawosławne,przydzielałajeparafiomrzymskokatolickim,rozdzielała
majątekcerkiewny23.Jużwlutym1945r.np.starostachełmskizażądałodkon-
systorzachełmskiegokluczyodświątyńprawosławnychwparafiach,których
wierniwyjechali„nawschód”24.Wkwietniutegożrokustarostaówzażądał
nawetkluczy„odbibliotekiznajdującejsięnaGórceKatedralnejwChełmie”,
któratobibliotekazostałaskonfiskowanaprzezradzieckąPowiatowąKomen-
danturęWojskowąwChełmiejeszcze13października1944r.25Jużwewrześniu
1945r.władzelubelskie(wojewódzkieipowiatowe)wydałynakazadministra-
cyjnyopuszczeniamiastaChełmaprzezkonsystorzchełmski.Próbyinterwencji
bp.Tymoteuszazdałysięnanic,awygodnymargumentemchełmskichwładz
powiatowychstałsięzarzutwrogiejagitacjikleru„(…)przeciwkoRządowi
PolskiemuiRadzieckiemu(…)”.Toposunięciemiałozapobiectakżekontaktom
z„bandamibulbowców”wpowieciehrubieszowskim26.Niemniejistotnym,jak
22Pismokonsystorzawarszawskiegonr1483z30.10.1946r.doDepartamentuWyznaniowego
MAP,AANMAP,t.1051.
23Częściowadokumentacjam.in.w:PAM,sygn.RV-6D1054.
24Pismostarostychełmskiego(L.dz.Ogl.89/45)z26.02.1945r.do„JegoEminencjiBiskupa
kościołaprawosławnegowChełmie”;tamże.
25Pismokonsystorzachełmskiego(nr190-II)z30.04.1945r.doStarostwaPowiatowego
wChełmie,tamże.Tamżeoryginał„sprawki”wystawionejprzezKomendanturę.
26Por.pismastarostychełmskiegoz10i22.01.1946r.doUrzęduWojewódzkiegowLublinie,
AANMAP,t.1051.
21
