Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
PolitischeBildung
wkrajachniemieckiegoobszarujęzykowego
1010PojęciePolitischeBildung
Edukacjaobywatelska(PolitischeBildung)jestpojęciemwielowarstwo-
wym,wieloaspektowymimożebyćinterpretowanawzależnościodpozycjo-
nowaniaspołeczno-politycznegoinaukowo-teoretycznego,dlategowwielu
definicjachzakładasięokreślenie,żefenomenedukacjiobywatelskiejzawiera
sięwbardzoszerokimspektrum,któregojedenbiegunmożestanowićpolityka
edukacyjnapaństwa/politykapartiirządzącej,azdrugiejstronyedukacja
obywatelskajestteżinstrumentemdemokratycznegooporuprzeciwkoistnie-
jącymzależnościomwładzy.Zpowyższegowynika,żezadania,którewpisuje
sięwedukacjęobywatelską,należypodzielićnatrzyzbiory,gdziewpierw-
szymznichznajdujesięcałymechanizmprzekazywaniainformacjizzakresu
politykiispołeczeństwa,drugiznich,tozdobywaniekompetencjiwmyśl
wzorcówdemokratycznych,którezkoleiumożliwiąpraktyczneifaktyczne
działaniaobywatelaitrzecizbiórobejmującyakceptacjędlawartości,jakie
niesiezesobądemokracja,godnośćiprawaczłowieka.
Kształcenie,wtymkształceniepolityczne,jestjednymzinterdyscyplinar-
nychzagadnień,któreodlatzajmujebadaczyreprezentującychwielenauk.
Trudnozatemustalićjednolite,powszechnieobowiązująceitrwałeznaczenia
zewzględunarelatywizm,wieloznacznośćorazfakt,żepojęciatesąprzed-
miotembadańwieludyscyplinorazmająnierozerwalnyzwiązekzczasemhi-
storycznym,wktórymrealizujesiędanezałożeniaikoncepcjedydaktyczne,
polityczneczyspołeczne,zsytuacjąpolitycznączynp.wytycznymiwnaucza-
niu.Kształcenieodnosisiędotradycji,historiiikulturyorazmentalnościda-
negospołeczeństwa,dodoświadczeniahistorycznegozbiorowości,niemoże
byćwięcoderwaneodramhistorycznychzjednejstrony,zdrugiejzaśjest
równieżsilniezakorzenionewdanymsystemiepolitycznym,gospodarczym
czyspołecznym.Kształcenie,wtymkształceniepolityczne,jesttakżełączni-
kiemmiędzywczorajajutro,poruszasięwzakresie,wktórymdotyczypoje-
dynczegoobywatelaorazpośredniczymiędzynimainstytucjami,partiami,
organizacjami.
Należyrównieżzaznaczyć,żeodwołaniedoterminuedukacjiobywatel-
skiejwpolskichpublikacjachniejestujednoliconeikonsekwentne,występuje
tuszeregekwiwalentóworóżnymodcieniuznaczeniowym.Boto,cojedni
badaczenazywająedukacjąobywatelską,dlainnychjestjużedukacją
15
