Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
politycznączywiedząospołeczeństwie,adlajeszczeinnychkształceniempo-
litycznymczypolitykąhistoryczną.Analizapublikacjipozwalawyswobodzić
sięjednakznieładusemantycznego,wyrastającegoznałożeniasiępodobnych
zakresówznaczeniowychtychsamychpojęćfunkcjonującychwżnychsys-
temachkształcenia.Pozwalarównieżokreślić,jakiesąprzesłankiprzemawia-
jącezaużyciemwybranychterminów.Odnoszącsiędorozwiązańzzakresu
edukacjiobywatelskiejwkrajachniemieckiegoobszarujęzykowegonapo-
trzebyniniejszegoopracowaniastosujesiępojęciekształceniapolitycznego
(PolitischeBildung),natomiastgdymowaopolskimsystemie,wówczas
wopisieianalizieużywasięterminuedukacjaobywatelska.
Zkoleiwjęzykuangielskimfunkcjonująterminyciviceducation,citizen
educationorazdemocracyeducationjakonajbliższeodpowiednikiedukacji
obywatelskiejiPolitischeBildung.Civiceducationwkrajachanglojęzycz-
nych,aprzedewszystkimwWielkiejBrytaniiiStanachZjednoczonych,po-
leganadostarczeniuobywatelomwiedzyumożliwiającejpełnąpartycypację
wewszelkichdziałaniachpodejmowanychprzezspołeczeństwodemokra-
tyczneorazpromowaniedalszejdemokratyzacjisystemówpolitycznychirzą-
dów.Celemciviceducationmateżbyćprzekazanieinformacjinatemattakich
zjawiskjakkorupcja,konfliktyidziałaniapojednawcze,przemocdomowa,
uzależnienia,anawetchorobytypuAIDS.Conależyjednakpokreślić,wcen-
trumaktywnościpodejmowanychwramachedukacjiobywatelskiejwkrajach
anglosaskichznajdujesiędążeniedozachowaniaiwzmacnianiademokracji.
Upodstawrozważańnadcelem,sposobemczyefektywnościądziałańzza-
kresuedukacji,wkontekściepaństwniemieckojęzycznychleżypojęcieBil-
dungbędącefenomenemtypowymtylkodlajęzykaniemieckiego,któretłu-
maczonenajęzykpolskiwyłączniejakoedukacja,kształcenie,samokształce-
nieczywychowanienieoddajespecyfikiiistotypojęciaosadzonegowjęzyku,
zktóregozostałozapożyczone.Jesttopojęcie,którenastręczabowiemibada-
czom,itłumaczomnieladatrudności,ponieważjestpraktycznienieprzetłu-
maczalniezapomocąjednegoekwiwalentunajęzyki,któredysponująwswo-
ichzasobachpojęciemedukacji(education).Bozatemjeśliprzyjmiemy,że
Bildungjestedukacją,zzakresuznaczeniowegoautomatycznieusuwasięsfera
postrzegania,wartości,procesu(samo)kształceniaczyinstytucjonalizacja.Je-
śligłównypunktciężkościprzekładupołożonyzostanienaproceskształcenia,
nieujętawnimjestkierunkowośćtransferuczyautorefleksja.
Przyzałożeniu,żesemantykapojęciaBildungodnosisiędosferywiedzy,
kształcenia,zdobywaniaumiejętnościiosadzonajestwsferzeedukacji,za-
kładasię,żeistniejądwiesfery:pierwszaznichwypełnionatreścią,działa-
niem,sferapojęćuniwersalnych,zdefiniowanych,druganatomiastpusta,va-
kuum,wktórejporuszająsiępojęciepoczątkowoniewypełnioneznaczeniem.
Wrzuconedosferyvakuumwypełniająsięznaczeniemnp.poprzezosadzenie
ichwkonkretnychrealiach,warunkachkulturowychczyhistorycznych,
16