Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
istniejący,otyleapokryfnowoczesnyjestfikcją,która
uzurpującsobiekanonicznąpozycję,wykluczainne
kanony.Jakonarzędziesprawowaniawładzy,rzekomo
jąpoprzedzająceiuzasadniające,ajednocześnieodniej
zależne,ustanawia→pamięćzbiorowąiwyznaczajej
obowiązkowązawartość.
Wtymkontekścienajwybitniejszeapokryficznedzieła
literackieXXw.,m.in.BrunonaSchulza(1892–1942)
(
Sklepycynamonowe
[1934],
Sanatoriumpodklepsydrą
[1937]),JorgeLuisaBorgesa(1899–1986)(zwłaszcza
opowiadaniazcyklu
Ogródorozwidlającychsięścieżkach
[1941]),StanisławaLema(1921–2006)(
Wielkośćurojona
[1973],
Próżniadoskonała
[1971]),UmbertaEco(
Imię
róży
[1980]),MiloradaPavića(1929–2009)(
Słownik
chazarski
[1984]),postrzegaćmożnajakodemistyfikację
władzytkwiącejzarównowkanonie,jakiwprocedurach
jegoustanawiania.Dziełateobdarzająpozycją
kanonicznąpomniejszetekstykultury(klaser
zeznaczkami,reklamaobrazkowa,książkakucharska);
naoczachczytelnikarozgrywająprocespowoływania
kanonudoistnienia;wiążąjegowartośćznarodzinami
indywidualnej(aniezbiorowej)wrażliwości;ukazują
kanonjakozbiórtekstówwzajemniepoświadczających
własnąautentyczność(cozkażdegokanonuczyni
zaledwiezbiórapokryfówlegitymizowanychprzezinne
apokryfy);przedstawiająfikcyjnehistorieodnajdywania
tekstówźródłowych,któremimoprzynależności
dokanonu(jakIIksięga
Poetyki
Arystotelesa[384–322
p.n.e.])głosząkoniecznośćzachowaniarezerwywobec
wszelkichtreścikanonicznychiichegzegetycznych
odczytań.
Wliteraturzenowoczesnejiponowoczesnejistotnąrolę
odgrywająwzwiązkuztymdziełaapokryfizującekanon
chrześcijański.Wnurcietymodnaleźćmożnazarówno
arcydziełaniesprzecznezBiblią,np.MichaiłaBułhakowa
(1891–1940)
MistrziMałgorzata
[1968]czyThomasa
Manna(1875–1955)
Józefijegobracia
[1933–1943],jak
itekstysilnierewizjonistyczne,np.NikosaKazandzakisa
(1885–1957)
OstatniekuszenieChrystusa
[1951],José
