Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
17
Pamiętnikarzenaogółchętniewracajądoswoichlatszkolnych.WMoich
wspomnieniachszkołyinauka-oddomowegonauczania(karykaturalnyobraz
guwernantekcudzoziemek),przezszkołyprywatneipaństwowe,pouniwersy-
tet-tojedenzgłównychtematów.Pozatym,żeZahorskiegobardzozajmuje
jegowłasnaosobajakoucznia,przedstawiaonobszernecharakterystykina-
uczycieliikolegów,przytaczaanegdotyzżyciaszkoły,opisujemetodyitreści
nauczania,systemwychowawczywewszystkichszkołach,wktórychsięuczył.
Wracadoszkolnychczasówmożetymchętniej,że,pozaokresemwileńskim,
byłytojegoDnajlepszelatażycia”.Opisystosunkówinauczaniawufijskim
ipermskimgimnazjumtonietylkoprzyczynekdohistoriiszkolnictwawRosji
-totakżedośćrzadkiewliteraturzewspomnieniowejświadectwoedukacjina
poziomieśrednimPolakawgłębiRosji,stosunkudoniegorosyjskichnauczy-
cieliiuczniów,wpływuszkołynapoczucietożsamości.
Zahorski,takjakjegoojciec,wybrałstudiamedyczneizdałnaUniwersy-
tetMoskiewski.Pozamknięciuw1831rokuUniwersytetuwWilnie(studia
medyczneuchodziłytamzanajlepszewRosji),aw1842rokuprzedłużającej
żywotuniwersyteckiegoWydziałuMedycznegoAkademiiMedyko-Chirurgicz-
nej,młodzieżzziemzabranychskazanazostałanastudiawRosji.Najczęściej
rodzicewysyłaliswoichsynówdoPetersburga,Moskwy(wobustołecznych
miastachtakżenainneuczelnie-techniczne,wojskowe,leśne,artystyczne)
iKijowa.Szczególnemiejscezewzględunaautonomięiniemieckicharakter
zajmowałuniwersytetwDorpacieorazpolitechnikawRydze.Polacyzziemza-
branychstudiowaliteżwKazaniu,Charkowie,niektórzywybieraliWarszawę.
Największympowodzeniemcieszyłysięstudiaprawniczeimedyczne,które
zapewniałypracęistabilnedochody,zwłaszczapozostającymwgłębiRosji.
Zahorskiniemaljednątrzeciątysiącstronicowychwspomnieńpoświęcił
pobytowiwMoskwie.Przedewszystkimpozostawiłobszernyiwieloaspekto-
wyopisstudiówmedycznychnaUniwersytecieMoskiewskimwlatach1878-
1882;piszeometodachnauczania,warunkachstudiowania,przebieguegzami-
nów,charakteryzujeprofesorówiprzytaczaanegdotyonich,jakiokolegach.
ZpewnościątobardzointeresująceświadectwodlahistorykówUniwersyte-
tuMoskiewskiego,azwłaszczaWydziałuMedycznego.Studiowałwokresie
istotnychreformuniwersytetówrosyjskich37,wczasach,kiedyformowałasię
nowoczesnarosyjskanaukamedyczna,wykształcałysiękolejnesubdyscypliny,
unowocześniałysięmetodykształceniaprzyszłychlekarzy,powstawałynowe
kliniki.Uczyłogowieluwybitnychlekarzyuczonych,którzyweszlidorosyj-
skiejhistoriimedycyny.MiałotowpływnapoziomwykształceniaZahorskiego
inajegoaspiracjezwiązanezwybranymzawodem.Zpolskiejperspektywymo-
skiewskiewspomnieniaZahorskiego(wdrugimtomie)toprzedewszystkim
opowieśćostudiachpolskiejmłodzieżynaUniwersytecieMoskiewskim,temat
37
Wpolskiejliteraturze:J.Szyller,Reformauniwersytetówrosyjskich,Warszawa2016.
